Alle berichten van Erik van Huizen

nieuws

RWS stort grind op Boven-Rijn, CoVadem meet gevolgen

TOLKAMER Rijkswaterstaat gaat tot eind juli voor de tweede keer grind toevoegen aan de Boven-Rijn ter hoogte van Tolkamer. De sedimentsuppletie is onderdeel van een proef om de daling van de rivierbodem te stoppen. Met hulp van CoVadem worden de gevolgen van de suppletie voor de binnenvaart gemeten.

Rijkswaterstaat stort de komende maanden zo’n 70.000 m3 grind in de diepe buitenbocht van de Boven-Rijn (kilometerraai 863,6-862). In totaal komt er op deze locatie een 0,8 tot 1,2 meter dikke laag grind te liggen, die in de loop van de tijd meegevoerd gaat worden naar de benedenstroomse delen van de rivier. In 2016 stortte Rijkswaterstaat voor het eerst een laag grind van gemiddeld 0,3 meter.

Bodemdaling
De bodemdaling is mede het gevolg van menselijk ingrijpen in de rivier. Door het verleggen en kanaliseren van rivieren, de zand- en grindwinning en bodemerosie in combinatie met te weinig aanvoer van zand en grind zijn rivierbodems gaan dalen. De rivierbodem daalt niet gelijkmatig. Er kunnen diepe, smalle geulen ontstaan in de buitenbocht en ondiepe plekken in de binnenbocht. Daarnaast zijn op sommige delen van rivieren de bodems verhard. Daar kan de bodem dus niet uitslijten en dalen. Vooral bij laagwater levert dat op sommige plekken problemen op voor de bevaarbaarheid. De vaardiepte op de ondiepe delen wordt aanzienlijk verminderd. De binnenvaart kan daardoor minder lading meenemen waardoor de transportkosten stijgen.

Weinig hinder
Het scheepvaartverkeer ondervindt weinig hinder van de werkzaamheden. Het storten doen de klapschepen al varende. De aangebrachte laag grind heeft verder geen invloed op de scheepvaart, omdat het wordt toegevoegd aan de diepe delen van de buitenbocht. De laag ligt nog onder het niveau waarop Rijkswaterstaat gaat baggeren. Daarnaast wordt de diepte van de vaargeul constant in de gaten gehouden. Mocht er een ongewenste ondiepte ontstaan, dan wordt die binnen 24 uur verwijderd.

Ervaringen in Duitsland
Bijzonder aan dit proefproject, is dat Rijkswaterstaat samenwerkt met de Duitse zusterorganisatie Wasser- und Schifffahrtsamt Duisburg-Rhein en dat de suppleties worden uitgevoerd op het Duitse grondgebied (de grens loopt hier over het midden van de rivier). De Duitsers hebben al sinds de jaren 80 ervaring met toevoegen van sediment aan de rivierbodem. De Duitse ervaringen zijn echter niet direct te vertalen naar Nederland. De rivierbodem in Duitsland is namelijk veel grover en harder en daardoor minder dynamisch dan in Nederland. Het grind dat in Nederland wordt gestort is dan ook fijner dan in Duitsland.

Aqualink is dé vereniging van watergebonden bedrijven in Oost-Nederland. Meld u nu aan als lid. Volg ons op Twitter en Facebook.

nieuws

Overslag in Rotterdam groeit met 5,1%

ROTTERDAM In de Rotterdamse haven zijn in het eerste kwartaal van dit jaar 5,1% meer goederen overgeslagen dan in dezelfde periode vorig jaar. In totaal is 123,9 miljoen ton overgeslagen tegen 117,8 miljoen ton in dezelfde periode in 2018. De toename betrof vooral de overslag van containers (+7,3% in TEU, +5,9% in tonnen) en brandstoffen. De overslag van minerale olieproducten, ijzererts en schroot nam af.

De overslag van containers nam in gewicht met 5,9% toe tot 38,0 miljoen ton en in volume met 7,3% tot 3,7 miljoen TEU. Deze groei is vooral het gevolg van een sterke stijging van de transhipment-volumes afkomstig uit Azië met een bestemming elders in Europa. De rederijen die in drie grote allianties varen zien Rotterdam als een belangrijke draaischijf in hun netwerken waardoor steeds meer ladingoverslag wordt geconcentreerd in Rotterdam. De toename van feeder tonnage bleef hierdoor sterk stijgen met 15,1% naar 7,3 miljoen ton.
Ook vindt in Rotterdam steeds meer uitwisseling tussen deepsea diensten plaats, waarmee rederijen meer combinaties tussen laad- en loshavens in Azië en in Europa kunnen aanbieden aan hun klanten. Shortsea overslag, het intra-Europese vervoer, daalde met 7,8% naar 6,9 miljoen ton door minder handel met Rusland en in januari-februari door lagere volumes naar het Verenigd Koninkrijk. Een vergrote onbalans tussen Azië en Europa zorgt voor veel meer lege-containeroverslag waardoor de groei in TEU fors hoger ligt dan die in ton.

Nat massagoed
In totaal nam de overslag van nat massagoed toe met 4,6% naar 58,5 miljoen ton. Binnen dit marktsegment werd meer ruwe olie (+10,4% naar 28,1 miljoen ton) aangevoerd dan in het eerste kwartaal vorig jaar. Dit verschil betrof meer aanvoer van olie uit de VS. Deze olie is relatief goedkoop en levert hogere marges op voor de raffinaderijen. De overslag van minerale olieproducten liet in het voorbije kwartaal een daling zien (-7,4%) doordat er minder handel in stookolie is tussen Rusland en Azië. Wederom is in het eerste kwartaal veel meer LNG overgeslagen dan vorig jaar (+143% naar 1,8 miljoen ton), met een recordvolume van ruim 500.000 ton in februari. Deze groei betreft zowel aanvoer als afvoer van LNG. Dit bevestigt het belang van Rotterdam als trading hub voor LNG.

Droog massagoed
Binnen het marktsegment droog massagoed zijn ijzererts & schroot en kolen de belangrijkste goederensoorten. Waar de overslag van ijzererts & schroot daalde met 17,9% naar 5,9 miljoen ton als gevolg van een 5% lagere staalproductie in Duitsland, steeg de overslag van kolen met 15,7% naar 7,5 miljoen ton. De lage kolenprijzen leidden tot meer inkoop en voorraadvorming.
De overslag van agribulk bleef vrijwel gelijk op 2,6 miljoen ton. De overslag van overig droog massagoed steeg aanzienlijk met 38,8% tot 3,3 miljoen ton. Alles bij elkaar steeg de overslag van droog massagoed met 3,7% naar 19,4 miljoen ton.

RoRo en overig stukgoed
De totale overslag van het marktsegment breakbulk (Roll on Roll off en overig stukgoed) steeg met 9,2% naar 7,9 miljoen ton. Het RoRo verkeer is gestegen met 10,7% naar 6,4 miljoen ton ten opzichte van het eerste kwartaal van vorig jaar. Vooral in maart stegen de volumes sterk door het inslaan van voorraden in verband met een mogelijke harde Brexit. De overslag van overig stukgoed won 3,1% naar 1,5 miljoen ton.

Lichte groei
Allard Castelein, CEO Havenbedrijf Rotterdam: ‘Het jaar 2019 is uitstekend begonnen met een record overslagvolume in het eerste kwartaal. De kwartaalcijfers bevestigen bovendien dat Rotterdam wederom zijn knooppuntpositie versterkt in de opslag en doorvoer van containers en LNG. Voor het hele jaar houden we vast aan onze prognose dat het overslagvolume in 2019 licht zal groeien.’

Aqualink is dé vereniging van watergebonden bedrijven in Oost-Nederland. Meld u nu aan als lid. Volg ons op Twitter en Facebook.

nieuws

Kamervragen over situatie op zeehaventerminals

DEN HAAG Tweede Kamerlid Remco Dijkstra (VVD) heeft de minister van Infrastructuur en Waterstaat Cora van Nieuwenhuizen vragen gesteld over de slechte afhandeling van de binnenvaart op de zeehaventerminals. In een artikel in Weekblad Schuttevaer van vorige week deed de Bargeterminal in het Limburgse Born uit de doeken wat de vertragingen voor hen betekenen.

Dijkstra wil van de minister weten in hoeverre ook andere containerterminals in de rest van het land, zoals in Nijmegen of Hengelo hier last van hebben. De maatregelen van de afgelopen twee jaar hebben dus blijkbaar niet tot verbetering geleid. Waarom denkt u dat het zo lastig is om hier oplossingen voor te vinden?’ Dijkstra wil van de minister horen of dit het gevolg is van tegenstrijdige belangen en wat eraan gedaan kan worden om beide partijen nader tot elkaar te brengen. ‘Hoe worden de belangen van de binnenvaart versus de belangen van de grote zeevaart gewogen? Is het waar dat de binnenvaart achteraan hobbelt?’ Het Tweede Kamerlid wil van de minister weten welke maatregelen ze ziet u om de service voor de binnenvaartschippers te verbeteren. ‘En wie is dan per maatregel daarvoor verantwoordelijk?’

Aqualink is dé vereniging van watergebonden bedrijven in Oost-Nederland. Meld u nu aan als lid. Volg ons op Twitter en Facebook.

nieuws

Derks koopt terrein Scheepswerf Gelria

NIJMEGEN Transport- en grondverzet-, wegenbouw- en waterbouwbedrijf Derks uit Nijmegen heeft het terrein van Scheepswerf Gelria gekocht. De werf verhuist naar Millingen aan de Rijn. Scheepswerf Gelria was sinds 1951 gevestigd in Nijmegen.

Het nabijgelegen Derks verhuurt onder meer rijdend materieel en is op het huidige terrein aan de Vlotkampweg na negen jaar uit haar jasje gegroeid en gaat op het Gelria terrein al haar activiteiten onderbrengen. ‘We hebben veel rijdende eenheden, zoals bulldozers, vrachtwagens en kranen, en die kunnen we nu amper kwijt’, vertelt directeur Paul Derks die de werf wil ontmantelen. Zo wil hij het terrein gaan opknappen en het dok en de hellingkranen van de werf verwijderen. Derks heeft nog geen concrete groeiplannen op nieuwe terrein, maar zegt ‘klaar te zijn voor de toekomst’. Derks krijgt vanaf mei de beschikking over het terrein.

Gerd de Swart en Martijn van Haaren van Gelria bevestigen de verkoop van het werfterrein, maar willen niet verder ingaan op de verkoop.

Aqualink is dé vereniging van watergebonden bedrijven in Oost-Nederland. Meld u nu aan als lid. Volg ons op Twitter en Facebook.

nieuws

Nieuwe Limburg Express voor containervervoer

ROTTERDAM European Gateway Services (EGS), Barge Terminal Born en de Danser Group bundelen hun krachten en bieden met de Limburg Express een betrouwbare vervoerscorridor tussen Rotterdam en Limburg. De Limburg Express loopt in Rotterdam de Hutchison Ports ECT Delta terminal aan en in Limburg de binnenvaartterminals in Venlo en Born.

De Limburg Express past volgens de initiatiefnemers in de trend, waarbij partijen lading bundelen om met grotere hoeveelheden containers deepsea terminals in Rotterdam aan te lopen. Het schip MS Isabelle, met een capaciteit van 249 TEU, verzorgt de verbinding. In Rotterdam wordt gebruik gemaakt van fixed windows bij de ECT Delta terminal op woensdag en zaterdag. De Limburg Express loopt vervolgens zowel op donderdag en vrijdag als op maandag Venlo en Born aan en biedt gegarandeerde aankomst- en vertrektijden. De Limburg Express is aanvullend op de reeds bestaande trein- en bargeverbindingen van de betrokken partners. De partners streven er naar de samenwerking verder uit te breiden.

Aqualink is dé vereniging van watergebonden bedrijven in Oost-Nederland. Meld u nu aan als lid. Volg ons op Twitter en Facebook.

nieuws

Geen sprake van illegaal ontgassen op de Waal

DEN HAAG Er is voor het Rijk geen wettelijke grondslag om tegen ontgassen op de Waal op te treden. Minister Cora van Nieuwenhuizen antwoordt dat op vragen van Tweede Kamerlid Rutger Schonis (D66) over onder meer het ontgassen op de Waal bij Nijmegen. ‘Voor een totaal en algemeen verbod op het varend ontgassen moet eerst een juridische basis bestaan op grond waarvan kan worden gehandhaafd’, meldt de minister. ‘In dit geval is dat bij het in werking treden van het aangepaste Scheepsafvalstoffenbesluit.’

In de Gelderlander verschenen artikelen met koppen als ‘Tankers lozen elke dag illegaal kankerverwekkend gas vanaf de Waal en ‘Provinciaal ontgasverbod is een wassen neus’. Maar volgens Schonis verbiedt het Europees Verdrag inzake het internationaal vervoer van gevaarlijke goederen over de binnenwateren (ADN) per 1 januari van dit jaar binnenvaartschepen om te ontgassen rondom sluizen en dichtbevolkte gebieden. Daardoor zou het Rijk kunnen optreden tegen het ontgassen. Maar volgens de minister is dat niet het geval. ‘Het ADN verbiedt namelijk het ontgassen niet in het algemeen, maar stelt voorwaarden waaraan tijdens het ontgassen moet worden voldaan. Wel zal op basis van het ADN de regelgeving in de Wet vervoer gevaarlijke stoffen worden aangescherpt. Hierdoor kan vanaf de tweede helft van dit jaar in dichtbevolkte gebieden en bij bruggen en sluizen, inclusief voorhavens niet meer worden ontgast. In de taskforce ontgassen wordt op dit punt door RWS, de ILT en de provinciale handhavingsdiensten gezamenlijk een thema-actie voorbereid in de tweede helft van dit jaar.’

Snel mogelijk stoppen
Minister Van Nieuwenhuizen geeft overigens wel aan het varend ontgassen in Nederland zo snel mogelijk te willen stoppen. Zo werd op voorstel van Nederland het internationale Scheepsafvalstoffenverdrag aangepast. ‘Met het besluit van juni 2017 wordt het varend ontgassen van de meeste gevaarlijke stoffen op termijn verboden. Het uitstoten van carcinogene stoffen moet zo snel mogelijk worden gestopt. Er wordt dan ook alles aan gedaan om de benodigde regelgeving en praktische voorwaarden voor de uitvoering eind dit jaar af te ronden. Momenteel wordt gewerkt aan de implementatie in nationale regelgeving die nog in mei aan de Tweede Kamer zal worden voorgelegd. Mijn streven is om in 2020 de betreffende regelgeving in werking te kunnen laten treden. Voor de handhaving zijn RWS en ILT de aangewezen diensten.’

Aqualink is dé vereniging van watergebonden bedrijven in Oost-Nederland. Meld u nu aan als lid. Volg ons op Twitter en Facebook.

nieuws

Vijf miljoen voor verruiming bedientijden

DEN HAAG Minister Cora van Nieuwenhuizen trekt vijf miljoen euro uit voor het verruimen van de bedientijden voor sluizen. Met een betere bediening wil de minister meer lading van de weg naar het water halen.

‘Ik streef naar een robuust bediend vaarwegennet met een vlotte en veilige doorstroming’, meldt Van Nieuwenhuizen. ‘De afgelopen jaren hebben diverse ontwikkelingen effect gehad op de bediening op het hoofdvaarwegennet. Het gaat dan over de invoering van bediening op afstand op diverse locaties en de versobering waardoor bedienregimes zijn aangepast en maatwerkafspraken met diverse provincies zijn gemaakt. Inmiddels is de economie aangetrokken en is de logistieke sector gegroeid. Een modal shift van weg naar water kan soelaas bieden aan de toenemende druk op het hoofdwegennet.’

Beter Bediend
Om die modal shift voor elkaar te krijgen, begint de minister met het programma ‘Beter Bediend’. Haar ministerie heeft daarvoor drie uitgangspunten bepaalt; een efficiëntere afstemming bedienvensters op andere objecten, een vlottere en veiligere afhandeling van het scheepvaartverkeer en een actuelere en uniformere informatievoorziening.

Binnen deze drie uitgangspunten zijn vijf maatregelen op basis van de door de sector ervaren knelpunten geselecteerd:

1. Op de routes de routes Roggebot-Nijkerk, Gaarkeuken, Enkhuizen-Den Oever (Afsluitdijk) en Hollandsche IJssel/Gouwe (Algerasluis) waar op dit moment afstemmingsknelpunten zijn tussen de objecten onderling, wordt tijdelijke uitbreiding van de bedientijden voorzien. Dit betreft locaties waar bediening op afstand al gepland is.

2. Bij enkele objecten waar dit speelt, zullen het cameraplan en de camera’s zelf worden verbeterd om hinder door slechte weersomstandigheden te voorkomen en bediening ook bij slechte weersomstandigheden in stand te houden. In een enkele situatie wordt ook de marifooninstallatie verbeterd.

3. Voor de objecten op het hoofdvaarwegennet waarbij schippers zich buiten de reguliere bedientijden een aantal uur van tevoren moeten aanmelden, zal een eenduidig en overzichtelijk aanmeldplatform worden ontwikkeld en gekoppeld aan een bestaande, veelgebruikte applicatie.

4. In het programma van Vervanging en Renovatie (V&R) worden stremmingen en hinder voorzien door werkzaamheden. Beter Bediend zorgt voor een impuls van de bestaande Minder Hinder aanpak bij V&R projecten, zodat de sector vroegtijdig betrokken wordt om hinderrisico’s en mitigerende maatregelen voor de bediening te identificeren.

5. De sector en Rijkswaterstaat hebben goede ervaringen met Sluisplanning bij sluizen waar werkzaamheden zijn, omdat de bedienaar inzichtelijk heeft hoe hij het beste de aankomende schepen kan inplannen per schutting van de sluis en een schipper weet hoe laat hij door de sluis kan. Uitrol naar drukke routes zoals de Hoofdvaarweg Lemmer-Delfzijl wordt in Beter Bediend voorzien.

Aqualink is dé vereniging van watergebonden bedrijven in Oost-Nederland. Meld u nu aan als lid. Volg ons op Twitter en Facebook.

nieuws

Terminals krijgen miljoenen voor verbeteren overslag

BRUSSEL De terminal van Rotterdam World Gateway, het Rail Service Center aan de Eemhaven en Havenbedrijf Moerdijk krijgen samen zo’n 10 miljoen om de overslag van goederen naar binnenvaart en spoor te verbeteren. Met het geld worden onder meer twee containerkranen gebouwd. Minister Cora van Nieuwenhuizen van Infrastructuur en Waterstaat maakte vorig jaar al bekend dat zij zich in zou zetten om de spoorgoederensector verder te versterken, onder meer door het werven van Europese subsidies.

Het geld voor de terminals komt uit het Europese programma voor het Trans-Europese Vervoersnetwerk (TEN-T). Dit programma heeft als doel om binnen de Europese Unie tot één grensoverschrijdend hoofdnetwerk voor het vervoer over land, water en door de lucht te komen. Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat droeg de projecten voor. Zo gaat er naast de 10 miljoen euro voor de terminals, 3 miljoen euro naar 75.000 fietsparkeerplekken in Amsterdam, Rotterdam en Utrecht en 4 miljoen euro naar truckparkeerplaatsen in Zuid-Holland, Brabant en Limburg. De beveiligde private truckparkings komen in de omgeving van de belangrijke snelwegen voor transport van en naar de haven van Rotterdam. In totaal komen er 800 parkeerplekken voor langparkeren bij op al bestaande truckparkeerplaatsen in Rotterdam, Asten en Venlo en op de nieuwe truckparking de Kilt bij Dordrecht. Onderdeel van het project is dat de parkeerplaatsen worden aangesloten op een systeem dat digitaal real-time inzicht geeft in beschikbare plekken op de private truckparkings. Daarnaast krijgt Havenbedrijf North Sea Ports 800.000 euro voor een beveiligde truckparking voor 250 trucks bij Borsele.

Blij
Minister van Nieuwenhuizen is blij met de bijdrage van de Europese Commissie. ‘We hebben in de buurt van onze grote transportcorridors van en naar de Rotterdamse haven veel behoefte aan extra plaatsen op beveiligde truckparkings met voorzieningen. We ontlasten daarmee de overvolle verzorgingsplaatsen direct aan de snelwegen die alleen bedoeld zijn om kort te parkeren. Het helpt ook om de problemen aan te pakken met vrachtwagens die nu op de vluchtstrook langs de snelweg worden geparkeerd.’

Aqualink is dé vereniging van watergebonden bedrijven in Oost-Nederland. Meld u nu aan als lid. Volg ons op Twitter en Facebook.

nieuws

For Ever bunkert biobrandstof voor Heineken

MOERDIJK Het binnenvaartschip For Ever van Combined Cargo Terminals (CCT) heeft voor het eerst gebunkerd met 100% biobrandstof. Volgens de initiatiefnemers wordt tot wel 90% CO2-reductie behaald in vergelijking met het varen op een fossiele brandstof.

Het bunkeren van de 100% biobrandstof is het vervolg van een succesvolle pilot met Heineken in 2017, waarbij gevaren werd met een 30%-blend. Het project wordt mogelijk gemaakt door financiering uit de tijdelijke stimuleringsregeling ‘Schone binnenvaart en duurzame logistiek in Rotterdam’. Het Expertise en Innovatie Centrum Binnenvaart (EICB) ondersteunt het project in samenwerking met het Havenbedrijf Rotterdam waarvan schepen ook op biobrandstof varen.

Geen aanpassingen
De biobrandstof van GoodFuels is gemaakt van duurzame, gecertificeerde afvalstromen. Het is een fossielvrije, synthetische biobrandstof en een easy-to-use drop-in vervanger voor fossiele brandstof. Deze tweede generatie biobrandstof geeft bacterievorming geen kans en is in pure vorm direct inzetbaar in dieselmotoren, zonder aanpassingen aan het schip of de tankinfrastructuur. Er zijn dus geen grote investeringen nodig om op biobrandstof te varen en direct bij te dragen aan de reductie van CO2-uitstoot.

‘Deze 100% toepasbaarheid toont aan dat drop-in biobrandstof verreweg de snelste en makkelijkste manier is om binnenvaartschepen CO2-neutraal te krijgen’, vindt Dirk Kronemeijer als CEO GoodFuels. ‘Daarnaast draagt het bij aan het verbeteren van de luchtkwaliteit. Geweldig nieuws voor cargo-eigenaren zoals Heineken die nu de mogelijkheid hebben om een volledige groene corridor uit te voeren van hun brouwerij in Zoeterwoude naar grote exportmarkten zoals de VS.’

Bert van Grieken is als directeur multimodaal CCT eveneens tevreden. ‘Met dit gezamenlijke initiatief zetten we wederom de extra stap om klimaatambities te behalen. Dit onderstreept onze toewijding om onze klanten duurzame logistieke oplossingen aan te bieden.’

Aqualink is dé vereniging van watergebonden bedrijven in Oost-Nederland. Meld u nu aan als lid. Volg ons op Twitter en Facebook.

nieuws

Efficiënter gebruik infra door betere uitwisseling van informatie

DELFT Met een betere informatie-uitwisseling tussen verschillende systemen in de haven en het transport zou de infrastructuur veel efficiënter en duurzamer gebruikt kunnen worden. ‘Binnenvaartschippers moeten wachten tot de grote containerschepen zijn uitgeladen, op het spoor ontstaan knelpunten waar treinen niet verder kunnen en met de files op de weg hebben we allemaal te maken’, zegt professor Rudy Negenborn, hoogleraar multi-machine operations & logistics.

Wereldwijd neemt de transportbehoefte steeds verder toe. De Rotterdamse haven kan de grootste containerschepen ter wereld aan, maar het verwerken van de duizenden containers die zo’n schip vervoert, veroorzaakt files op water, weg en spoor. Ook moet volgens Negenborn steeds meer lading op tijd, tegen de laagste kosten en met zo min mogelijk CO2-uitstoot op de plaats van bestemming komen. ‘Er is nu nog heel veel menselijke interactie, meestal telefonisch. Als je dat aan de systemen zelf overlaat, kan dat veel efficiënter. Plannen over bijvoorbeeld welk schip waar moet aanmeren kan dan veel makkelijker op elkaar afgestemd worden, vooral wanneer er onverwachte verstoringen optreden.’

Computers voeren uit
Toenemende rekenkracht en onderlinge communicatiemogelijkheden van computers maken volgens Negenborn straks real-time logistiek mogelijk. ‘Via sensoren, die steeds goedkoper en kleiner worden, halen computers zelf informatie uit de werkelijke wereld, en met behulp van actuatoren kunnen ze vervolgens ook actie ondernemen, zonder tussenkomst van de mens. Als zulke machines met elkaar communiceren en samen taken gaan uitvoeren, noemen we dat multi-machine systemen. We kennen al geautomatiseerd assemblagesystemen in de productiesector, en ook containerterminals zijn vaak grotendeels geautomatiseerd. Toch gaat dat nog niet ver genoeg. Vaak communiceren de individuele onderdelen in zulke systemen nog niet actief met elkaar. Ik onderzoek de voordelen die het kan bieden als ze dat op een grotere schaal wel gaan doen.’

Voorspellend regelen
Negenborn ontwikkelt daarvoor wiskundige modellen om logistiek voorspellend te kunnen regelen. ‘Met behulp van wiskundige modellen en data proberen we te berekenen hoe de toekomst eruit gaat zien. Denk aan een model van de haven van Rotterdam, waarin we simuleren hoe de schepen de onbemande karretjes en de robots in de terminal zich gedragen. Hoe kunnen we dan in de ideale toekomstsituatie uitkomen? Dat willen we automatisch kunnen voorspellen op een schaal van uren, minuten, seconden; real-time dus.’

Zo’n voorspellend model van de haven moet vervolgens coördineren met andere systemen. ‘Hoe dicht de een bij de ideaalsituatie uitkomt, hangt mede af van wat andere in de omgeving doen. Op basis van een onderhandeling tussen systemen kun je dan bijvoorbeeld uitkomen op een exacte tijd waarop een containerschip in de haven moet arriveren om gelijk gelost te kunnen worden. Het schip kan daar vervolgens de snelheid op aanpassen en op die manier brandstof en emissies besparen.’

Autonoom varen
Autonoom varen maakt eveneens deel uit van het onderzoek. Zo werkt Negenborn mee aan de ontwikkeling van een vloot van modulaire autonome vaartuigen die binnen de haven flexibel kleine hoeveelheden containers kunnen gaan vervoeren, vergelijkbaar met de karretjes die in de terminal rijden. ‘Op het water is nog aardig wat ruimte, zeker in vergelijking met de weg. Een deel van het probleem op het land en op andere plekken in de haven kun je oplossen door efficiënter gebruik te maken van het water, bijvoorbeeld door individuele containers op deze manier te vervoeren.’
Ook van de verdergaande autonomie van grotere schepen zijn de verwachtingen hoog. Efficiëntere vaarprofielen bijvoorbeeld moeten transport over water duurzamer maken, maar ook een dreigend tekort aan bemanning kan verholpen worden. ‘Op veel schepen zitten nu meerdere bemanningsleden, dat kan dan misschien met één. Tot op den duur de beste stuurlui zich allemaal aan wal bevinden.’

Proeftuin
Uiteindelijk moet alle onderzoek richting de praktijk gebracht worden. Experimenteren kan in de eigen onderzoekslabs, maar binnenkort ook in het Researchlab Autonomous Shipping (RAS) dat op 18 maart geopend wordt in The Green Village, TU Delfts proeftuin voor duurzame innovatie. ‘Vanuit de formules, simulatiemodellen en gecontroleerde overdekte experimenten naar de buitenwereld; met alle onzekerheden die daarbij komen kijken. We beginnen met het op schaal testen van onze groepen van autonome vaartuigen om daarna snel door te schakelen naar een complexere omgeving met ander waterwegverkeer. Ook wordt het lab een ontmoetingsplek voor alle partijen die bij de ontwikkeling van autonoom varen betrokken zijn. ‘In het lab kunnen we op schaal laten zien wat de laatste stand van de techniek is voor grootschalige transportproblematiek. Dat inspireert veel meer dan met zijn allen om een vergadertafel zitten.’

Aqualink is dé vereniging van watergebonden bedrijven in Oost-Nederland. Meld u nu aan als lid. Volg ons op Twitter en Facebook.