NIJMEGEN Hij hoefde er niet lang over na te denken toen zijn voorganger pater Cor van Bemmelen hem vijftig geleden vroeg aalmoezenier van de binnenvaartschippers te worden. Hij aanvaardde de baan diezelfde avond tijdens het Kerstdiner. En nog steeds vindt de inmiddels tachtig jarige Bernhard van Welzenes zijn werk meer dan de moeite waard en doet hij het na al die jaren met veel plezier. ‘Als mens onder de mensen’, zoals hij zelf zegt.

Bernhard Eugenius Maria van Welzenes werd op 25 mei 1941 geboren in Den Haag. Hij groeide op in een katholiek gezin van dertien kinderen. Zijn moeder, Erna Klarenaar, was een echte schippersdochter. In 1969 ging hij theologie studeren en woonde hij in het klooster van de paters van het Heilig Hart. ‘Ik kan mij dat nog goed herinneren’, vertelt de aalmoezenier op het KSCC schipperscentrum in de Waalhaven van Nijmegen, de thuishaven van ‘de aal’ zoals hij in de binnenvaart ook wel wordt genoemd. ‘Als Salesianen van Don Bosco aten we altijd apart van de Priesters van het Heilige Hart. Die waren wat ouder. Maar met kerstmis aten we wel altijd samen. En op Tweede Kerstdag in 1971 kwam de verrassing. Pater Van Bemmelen vroeg mij tijdens het Kerstdiner of ik hem op wilde volgen. Ik hoefde daar niet lang over na te denken en zei direct ja. Ik vertelde hem dat mijn hele familie uit de binnenvaart kwam en ik noemde verschillende namen van binnenvaartfamilies. Hij was onder de indruk. Het was de dag dat ik ook als priester werd gewijd. Ik wilde dit ontvangen omdat de hele gemeenschap mij dat had gevraagd. Want ik vind het wel belangrijk dat het klikt met de gemeenschap.’

Schaalvergroting
In de vijftig jaar dat Van Welzenes nu aalmoezenier en directeur van het KSCC is, zag hij de binnenvaart flink veranderen. ‘Toen ik begon voeren er nog sleepschepen, die ik omgebouwd zag worden naar motorschepen. Een Kempenaar was in die tijd een groot schip. En toen kwam de schaalvergroting in de binnenvaart. Een Kempenaar past nu bij wijze van spreken bijna in de keuken van een groot schip. Ik heb laatst drie koppelverbanden bezocht en dan zie je pas goed dat op een 135 meter schip geen gezin meer past.’

Van Welzenes zag in die tijd ook dat de schippersorganisaties niet altijd met de ontwikkelingen in de binnenvaart meegingen. ‘Op de RKSB-bond stonden tijdens de vergaderingen de sigaren in de glazen en de vrouwen hadden het er vooral over hoe lang de rok moest zijn. Maar ze hebben wel gezorgd voor subsidie voor onze kinderen op de internaten , en kleuter aan boord mede opgestart. Anderzijds hadden ze niet in de gaten hoe de binnenvaart zich aan het ontwikkelen was. Bijvoorbeeld met de schippersbeurs. De beurs was een belangrijk hulpmiddel van de schippers, maar de overheid vond de beurs op een gegeven moment niet meer nodig. Daar had de overheid denk ik gedeeltelijk wel gelijk. Het probleem was dat je in die tijd nog veel schippers had die wel goed konden varen, maar geen ondernemer waren. En ook de bonden bleven stilstaan. Er kwamen acties, blokkades en daarna Granaria. Ik ben destijds op veel plekken van de acties geweest.’

Geen einzelgänger
De aalmoezenier heeft volgens eigen zeggen altijd een goed contact met alle schippersorganisaties gehad. ‘Je bent de aalmoezenier van de branche en je moet je niet koppelen aan één club. Ik praat bij de organisaties niet over vrachtprijzen en internationale verdragen, maar ik wil inspireren. Ik wil verbinding maken en bruggen slaan. En daarvoor moet je goed weten waar de binnenschipper mee bezig is. Ik probeer overal te zijn. Ik ben er dan niet als vertegenwoordiger van de kerk, maar wel als inspirator vanuit het evangelie.’

Samenwerken en niet door het leven gaan als een einzelgänger, is het advies van de aalmoezenier aan de binnenvaartorganisaties. ‘Ik hoop het CBRB, BLN en de ASV hun schuttingen gaan afbreken en meer gaan samenwerken. Want het gaat bij alle organisaties om de binnenvaart, om die een beter perspectief te geven. De inspiratie hiervoor zit in de bijbel. We zijn tenslotte op aarde om de schepping te voltooien. Als ik naar Rotterdam rij en ik zie over de Betuwelijn weer zo’n treintje komen aansloffen met een paar containers, dan ben ik weer trots op de binnenvaart. Dan zie ik de schepen over deWaal en Maas varen met containers, zand en grind en kolen. Dat hebben we allemaal samen bereikt.’

Samen met de organisaties vocht de aalmoezenier ook jaren voor goed onderwijs voor de schipperskinderen. Hij probeerde zelfs het nautische onderwijs naar Nijmegen te halen, maar dit mislukte. ‘Ik vind het stukje ondernemerschap voor de schipper heel erg belangrijk. Het is goed als de schipper daar verstand van heeft, net als van de techniek aan boord.’

Samenwerken
Ook in de politiek heeft Van Welzenes inmiddels voldoende contacten. ‘Op het ministerie zitten hele goede ambtenaren, maar er zijn er nog te weinig die zich met de binnenvaart bezig houden. Dat mag wel iets meer worden. Ik heb ook goede relaties door de politiek heen. Ik ben een trouw CDA-lid, maar ik heb ook contacten met bijvoorbeeld de PvdA, VVD en GroenLinks. Ik ben het niet altijd met ze eens, maar elke partij heeft wel goede punten. En wat voor de binnenvaart geldt, geldt ook voor de politiek. Een van de grootste problemen is vaak dat men niet wil samenwerken. Het is voor mij niet de vraag wie je bent, maar wie je samen kunt zijn. Bezin en doe aan reflectie. Daar heb ik altijd voor gepleit, ook in mijn vieringen en sinds kort in mijn podcast.’

Humor
Een beetje bezinning en humor is wat de aalmoezenier nog wel vaak in de sector mist, net als in de hele maatschappij. ‘Je moet af en toe ook even goed kunnen relativeren. Ik ben ook aalmoezenier voor de circussen en de kermissen en op de kermis doe ik wel eens een mis in de attractie autoscooter. Daar komen vaak heel veel mensen op af. Ik vraag ze dan ook altijd of er nog mensen zijn die roken. Ik zie de mensen dan allemaal kijken en er valt een grote stilte. Ik zeg dan dat ik dit vraag omdat ik een kaars ga aansteken. Daarna wordt het natuurlijk wel weer serieus.’

Van Welzenes heeft ook veel van de kinderen geleerd die zijn vieringen komen bezoeken. ‘Ik probeer kinderen er altijd goed bij te betrekken. Want als ik de kinderen mijn verhaal niet begrijpelijk kan vertellen, dan lukt het aan de volwassenen ook niet. Ik kan wel zeggen dat ik in de loop van de tijd dus veel van de kinderen heb geleerd. Bij een doop begon een meisje bijvoorbeeld heel erg te huilen. De moeder zei dat ze bang was omdat ik zo groot ben. Toen ik ging zitten, was het goed en stopte ze met huilen. Sindsdien heb ik een verhalenstoel.’

Nog een jubileum
Naast het vijftigjarig jubileum van de aalmoezenier, zou er dit jaar nog een jubileum zijn. De Telematicadag zou haar 25ste editie beleven. Van Welzenes stond samen met Piet Nefkens, Jan Joanknecht en Elbert Vissers aan de wieg van deze dag. In 1995 organiseerden ze een speciale informatieavond op het Nijmeegse Schipperscentrum over techniek en telematica. Hier kwam de jaarlijkse Telematicadag uit voort die nog altijd tussen Kerst en Oud en nieuw op het KSCC-centrum in Nijmegen wordt gehouden. ‘Met Niek van Haag, Desiré Savelkoul, Henk van Laar en Dirk van de Meulen is het in de loop van de jaren echt een heel erg fijn clubje geworden. Maar vanwege de Coronamaatregelen kan de dag, net als vorig jaar, helaas geen doorgang vinden. We kunnen hier straks echt geen honderden mensen aan boord ontvangen. En we vonden het geen goed idee om de Telematicadag dan maar voor een select gezelschap te houden. Dus hebben we de Telematicadag naar volgend jaar doorgeschoven.’

Opvolger
Met het bereiken van de tachtigjarige leeftijd van de aalmoezenier doemt de vraag op hoe het straks verder moet op het KSCC centrum als ‘de aal afzwaait’. Er wordt inmiddels binnen het bestuur van de KSCC druk gezocht naar een opvolger voor Van Welzenes, als directeur van het KSCC en als Landelijk aalmoezenier maar dit blijkt geen eenvoudige klus. Zo heeft de kandidaat die nu in beeld is, maar liefst al drie parochies en dat terwijl er zoveel tijd gaat zitten in het werk van de aalmoezenier. ‘Het is niet zo dat ik niet kan loslaten’, vertelt Van Welzenes van wie soms lijkt dat hij maar niet kan stoppen met werken. ‘Maar er moet wel perspectief zijn. Je bezoekt veel mensen, je belt veel, je bent altijd een luisterend oor en je geeft nazorg. Het is echt geen kantoorbaan, je bent ook priester. Iedereen kan mij altijd bellen, ik ben er altijd voor de mensen. En dat is een hele kunst en kost veel tijd. Maar een opvolger hoeft echt niet te beginnen waar ik straks eindig.’

ROTTERDAM De besturen van Koninklijke BLN-Schuttevaer (BLN) en het Centraal Bureau voor de Rijn- en Binnenvaart (CBRB) hebben het voorstel tot fusie naar hun leden gestuurd. In het fusievoorstel is uitgewerkt hoe fusievereniging Koninklijke Binnenvaart Nederland (KBN).wordt ingericht en onder welke naam de beide verenigingen samen verder willen gaan. Begin volgend jaar worden de leden van beide verenigingen gevraagd om zich uit te spreken over de fusie. Als de leden instemmen, dan kan de fusievereniging eind maart 2022 van start gaan.

In juli 2018 begonnen de verenigingen met het verkennen van de mogelijkheden om samen één vereniging te worden. Na een lang proces zetten de besturen de afgelopen weken de laatste punten op de i en delen nu het fusievoorstel met de leden. De verenigingen Koninklijke Schippersvereniging Schuttevaer (KSV) en de Christelijke Bond voor Ondernemers in de Binnenvaart (CBOB) zullen als ledengroepen deel gaan uitmaken van de nieuwe vereniging.

Hoge ambities
De hoge ambities op het gebied van vergroening, digitalisering en veiligheid en uitdagingen ten aanzien van de arbeidsmarkt, ladingstromen en infrastructuur waar de binnenvaartsector voor staat vragen volgens BLN en CBRB een integrale aanpak. ‘Om de toekomstige kansen voor de sector maximaal te kunnen verzilveren, is het noodzakelijk om de kennis en kunde van de bestaande verenigingen te bundelen. Een krachtenbundeling komt ten goede aan de effectiviteit van het lobbywerk, meer invloed nationaal en internationaal, een krachtiger stem naar buiten, een groter netwerk, het borgen van kennis en knowhow en meer ondersteuning voor leden. Ook het beeld van de sector naar de buitenwereld vraagt om een robuuste vereniging met eenduidige standpunten, vergelijkbaar met de brancheorganisaties van andere sectoren.’

Nieuwe naam
De nieuwe vereniging gaat Koninklijke Binnenvaart Nederland (KBN) heten. KBN heeft de ambitie dé toonaangevende branchevereniging van en voor de binnenvaart te worden. ‘Ontstaan uit de overtuiging dat ze de uitdagingen waar de sector voor staat alleen met een integrale aanpak kunnen overwinnen. Gebouwd op de kennis, kunde en historie van Koninklijke BLN-Schuttevaer en het Centraal Bureau voor de Rijn- en Binnenvaart. Naast sectorbrede inzet zal er ook voldoende aandacht zijn voor het binnenvaartfamiliebedrijf en betrokkenheid op de brede sociale context waarbinnen de binnenvaart wezenlijke toegevoegde waarde levert.’

Slagvaardig
Door de fusie en door samenvoeging van de bestaande kantoren ontstaat volgens de organisaties een nieuw slagvaardig KBN-kantoor ‘dat als motor van de vereniging uitvoering zal geven aan het verenigingsbeleid’. ‘De samenvoeging maakt het mogelijk om bestaande capaciteit te versterken en ook nieuwe uitdagingen en onderwerpen voor de sector aan te gaan. De meerwaarde van een nieuwe organisatie zal met name worden gerealiseerd door synergie- en efficiencyvoordelen te behalen. Zo wordt het ook mogelijk om de capaciteit beter aan te passen aan de doelstellingen. Taken en overkoepelende beleidsonderwerpen, ledengroepondersteuning en individuele ledenservice kunnen zo beter worden ingevuld.’
De besturen zijn nog op zoek naar een geschikte locatie voor het kantoor van KBN.

Aqualink is dé vereniging van watergebonden bedrijven in Oost-Nederland. Meld u nu aan als lid. Volg ons op Twitter en Facebook.

AMSTERDAM CoVadem heeft het vaargebied van haar waterdieptekaarten uitgebreid. In de zogenoemde Smart Navigation module zitten nu ook de gegevens van het Pannerdens-kanaal, de Beneden-Rijn, de Lek en de IJssel. De uitbreiding leidt voor de klanten niet tot extra kosten.

CoVadem brengt essentiële informatie in kaart door het ‘varend meetnet’ van metende schepen. De gegevens van de sensoren van een groeiend netwerk van inmiddels meer dan 250 metende schepen worden centraal verwerkt, geanalyseerd en verrijkt. Het grote aantal metingen zorgt voor een betrouwbaar beeld van de rivierbodem.

Actueel en veilig
Sinds ruim een jaar maakt CoVadem Smart Navigation de actuele waterdiepten waar een schip vaart, zichtbaar in de Inland ECDIS-viewers van Periskal, Tresco Engineering, Stentec en Argonav . De gebruikers zijn zo altijd op de hoogte van de juiste diepte rondom hun schip. Actuele onlinegegevens bieden de mogelijkheid de snelheid en koers direct aan te passen en te zien waar veilig gevaren kan worden, direct op de ECDIS viewer.

Aqualink is dé vereniging van watergebonden bedrijven in Oost-Nederland. Meld u nu aan als lid. Volg ons op Twitter en Facebook.

DEN HAAG Nederland voert de CO2-reductieplicht voor brandstofleveranciers aan de binnenvaart in per 1 januari 2023. Dat hebben minister Barbara Visser en staatssecretaris Steven van Weyenberg van Infrastructuur en Waterstaat (IenW) besloten.

NOVE, de branchevereniging van brandstofleveranciers, is erg content met dit uitstel. Het afgelopen jaar heeft NOVE continu gewezen op een level playing field met de buurlanden en tevens dat er tijd nodig is om productkwaliteit goed te onderzoeken. ‘Voorkomen van verstoring van het level playing met de buurlanden was een belangrijke reden voor het uitstel, wat het ministerie ook onderstreept. Het komende jaar zal ook gebruikt worden voor overleg met de buurlanden en NOVE zal hier ook op blijven hameren.’

Het komende jaar zal NOVE in goed overleg met de brancheverenigingen werken aan de invoering per 1 januari 2023 waarbij het voor NOVE natuurlijk ‘een vereiste blijft dat buurlanden meegaan’.

Aqualink is dé vereniging van watergebonden bedrijven in Oost-Nederland. Meld u nu aan als lid. Volg ons op Twitter en Facebook.