Hybride varen met de techniek van windmolens

BAAK De binnenvaart moet vergroenen en de strenge nieuwe Europese eisen verlangen dat de uitstoot van de motoren in de binnenvaart flink omlaag gaat. Pasman Motoren & Aggregaten uit het Gelderse Baak zet hiervoor in op hybride varen met de bewezen techniek van Siemens, afkomstig van de windmolenindustrie.

De basis voor het huidige Pasman Motoren & Aggregaten werd een kleine 40 jaar geleden al gelegd door de vader van de huidige directeur Willem Pasman. Hij begon kleinschalig met het reviseren van auto-, truck- en tractormotoren, bijvoorbeeld het reviseren van cilinderkoppen. Eind jaren negentig belandde het bedrijf in Nijmegen, nu zit het bedrijf in Baak. Het bedrijf is inmiddels specialist op het gebied van revisie, verkoop, service en onderhoud van motoren, aggregaten en WKK-installaties. Maar Pasman ontwikkelt en bouwt ook zelf producten, onder meer geluidsisolerende omkastingen, generator- en pompsets en besturingssystemen. Bovendien levert het bijdragen aan innovatieve milieuprojecten. Zo staat bij het bedrijf een container met 55 accu’s die met zonnepanelen gevoed gaan worden en de energie gaan leveren voor een grote telescoop in Zuid-Amerika. Pasman telt inmiddels 25 werknemers. In de moderne en goed uitgeruste werkplaats verrichten de monteurs alle mogelijk revisie en assemblagewerkzaamheden. In de hal van 2000 vierkante meter worden ook de meest voorkomende constructiewerkzaamheden verricht.

Hybride varen
Pasman levert motoren van de merken Caterpillar, John Deere en Yanmar. Het bedrijf begint inmiddels steeds meer van de strengere Stage V eisen waaraan de nieuwe motoren die vanaf 2020 in binnenvaartschepen worden geplaatst moeten voldoen. ‘We hebben de afgelopen jaren wel veel revisiewerk gedaan. Maar je hoort nu toch wel weer een beetje voorzichtig van de schippers dat het iets beter gaat in de binnenvaart. Ze beginnen zo langzamerhand weer te denken aan investeren.’

Voor de vergroening van de binnenvaart zet Pasman in op hybride varen, bijvoorbeeld diesel-elektrisch. Hiervoor ging het bedrijf een samenwerkingsverband aan met Siemens. ‘Siemens levert hiervoor een kant en klaar product. De techniek die ze hiervoor gebruiken is afkomstig van de windmolens. Dit is goed vergelijkbaar met de scheepvaart, een windmolen zou je ook kunnen zien als een langzaamloper. Het geavanceerde besturingssysteem van Siemens zorgt hierbij automatisch voor de beste belastinggraad van de motor. Want de meeste 110 meter schepen gebruiken misschien maar de helft van het vermogen. En met hybride varen kan je daar onbeperkt mee gaan spelen. Met een elektromotor van 100 kW kan je kortstondig een tandje bijzetten mocht je meer vermogen nodig hebben. Maar je kan met een groot accupakket aan boord ook tijdens de vaart de accu’s opladen en in de havens puur elektrisch gaan varen. Hierdoor verbruik je niet alleen minder brandstof, maar is er ook minder slijtage. Daardoor gaan de kosten voor de schipper omlaag.’

Reviseren
Dat de binnenvaart moet vergroenen is volgens Pasman wel duidelijk. Samen met branchevereniging VIV probeert hij een goede middenweg te vinden om de binnenvaart te kunnen laten voldoen aan de nieuwe emissie eisen. ‘Via allerlei werkgroepen blijf ik op de hoogte van wat wel en niet mag. Want je moet natuurlijk geen zaken leveren die niet gebruikt mogen worden.’ Pasman heeft nog wel een tip voor de binnenvaartschippers. ‘Als je voor 2020 nog een nieuwe motor plaatst, mag je deze volgens de regels oneindig blijven reviseren.’

Meer dan binnenvaart
Hoewel de binnenvaart nog steeds een gewaardeerde en belangrijke klant is van Pasman, is het bedrijf ook in andere markten actief, vaak overigens wel water gerelateerd. Want volgens Pasman maakt het vrijwel niet uit waar je een generatorset voor gebruikt. ‘Die zijn voor alle takken hetzelfde.’ Bijvoorbeeld in de natte aannemerij. In de hal staat dan ook een Caterpillar generatorset voor een zandzuiger. Het schip ligt nu voor ombouw op de werf van Gerlien van Tiem in Druten. Maar Pasman levert ook industriële generatorsets als noodstroomvoorziening voor bijvoorbeeld ziekenhuizen en gasmotoren en warmtekrachtinstallaties voor onder meer hotels, tuinders en waterzuiveringsinstallaties. ‘En deze industriële motoren voor bijvoorbeeld heftrucks, shovels en kranen voldoen al aan de strenge eisen. Alles zit er vanaf de fabriek al standaard op, zoals een katalysator. De binnenvaart zit nog steeds op de eisen van stage 3a. Maar als je kijkt naar de uitstoot per vervoerde tonnen, dan wint de binnenvaart het natuurlijk nog steeds makkelijk van het wegvervoer.’

Aqualink is dé vereniging van watergebonden bedrijven in Oost-Nederland. Meld u nu aan als lid.

Volg ons op Twitter en Facebook