STRAATSBURG De containervaart en de riviercruisevaart blijven booming business. Vorig jaar groeide het vervoer van containers over de Europese wateren in totaal met 6%. In de riviercruisevaart stegen de omzetten fors. Dit alles blijkt uit het jaarverslag van de marktobservatie van de binnenvaart in Europa van de Centrale Commissie voor de Rijnvaart.
De containermarkt speelt zich nog steeds grotendeels in West-Europa af. In 2017 vond meer dan 99% van het totale containervervoer plaats in vier Europese landen, te weten Nederland (45%), Duitsland (40%), België (10%) en Frankrijk (4,5%). Alle andere EU-landen liggen bij elkaar genomen op slechts 0,2%.
Groot potentieel
Net als in heel Europa, groeide het containervervoer over de Rijn in 2017 eveneens met 6%. Dit betekent dat sinds het jaar 2000 het containervervoer over de traditionele Rijn met 84% is toegenomen. Op de andere Europese rivieren vallen de absolute waarden voor het containervervoer weliswaar nog steeds bescheiden uit, maar dat neemt niet weg dat hier toch een groot potentieel voor de toekomst is weggelegd. Een voorbeeld hiervoor is het vervoer vanuit de zeehaven van Hamburg naar het achterland. Het transport van containers over het Mittellandkanaal en over de Elbe zou in de toekomst een steeds grotere rol kunnen gaan spelen. In 2017 is het aantal TEU dat over deze binnenvaartwateren vervoerd werd met respectievelijk 3 en 8% gestegen.
Deze stijgende tendens valt ook waar te nemen voor het netwerk van kanalen in West-Duitsland. Deze kanalen vormen een belangrijke verbindingsschakel tussen Noord-Duitsland (Elbe, Mittelland-kanaal) en het Rijnstroomgebied. In Frankrijk blijft het containervervoer over de Seine en het kanalennet in het Noorden van Frankrijk de opwaartse trend voortzetten.
Riviercruisevaart
De booming business in de riviercruisevaart heeft voor dit segment voor duidelijk hogere omzetcijfers gezorgd. Deze opwaartse trend is goed zichtbaar wanneer men kijkt naar de omzetcijfers van de passagiersvaartondernemingen in Zwitserland, het land waar bijna de helft van alle actieve riviercruiseschepen in Europa zijn geregistreerd.
Tussen 2002 en 2017 is de cruisevaart op de Donau met 89% gestegen. Voor de Rijn lag dit cijfer op 128% en op het Main-Donau-kanaal was dit zelfs 295%. Wel is het aantal schepen dat in de afgelopen jaren in de cruisevaart nieuw werd gebouwd gedaald. Dat gebeurde ook vorig jaar. Deze daling is volgens de CCR ook het gevolg van het feit dat er in het recente verleden zeer veel schepen gebouwd werden. ‘Dit kan dus beschouwd worden als een zekere normalisatie.’
Gunstiger klimaat
In het vrachtvervoer over het water werden vorig jaar wel meer nieuwe schepen gebouwd, zowel in de drogelading- als de tankvaart. Vorig jaar werden in Nederland ook meer ondernemingen opgericht dan de jaren ervoor en gingen minder bedrijven failliet. Dit alles wijst volgens de CCR op een gunstiger economisch klimaat in 2017 dan een aantal jaren geleden.
Maar het gaat niet in alle segmenten goed. Het vervoer van kolen loopt bijvoorbeeld in heel Europa terug, terwijl het vervoer van containers en chemicaliën toeneemt. De huidige evolutie en vooruitzichten voor ijzerertsen en metalen zien er een stuk rooskleuriger uit dan voor kolen, hoewel de groeicijfers achterblijven bij die voor containers en chemicaliën.
Donau
De binnenvaart op de Donau is nog steeds in sterke mate gericht op het drogeladingsegment, waarbij graan en ijzererts iets meer dan de helft van het totale vervoer over de Donau uitmaken. Het vervoer van containers over de Donau staat nog in de kinderschoenen, maar toonde wel al in 2017 een lichte stijging. Het totale vervoer over de Boven- en Midden-Donau toonde in 2017 een toename in vergelijking met 2016 en dit ondanks de zeer slechte weersomstandigheden aan het begin van 2017. In de winter speelden ijs en laagwater de scheepvaart over de Donau parten, maar daarna was er sprake van een krachtig herstel.
Marktkansen
Het jaarverslag 2018 bevat tevens een onderzoek naar nieuwe marktkansen voor de binnenvaart, zoals stedelijke logistieke ketens en het vervoer van biomassa. In grote Europese agglomeraties, die te kampen hebben met luchtverontreiniging en verstopte wegen, is binnenvaartvervoer in de belangstelling komen te staan van de stedelijke logistiek. Het voorbeeld van Parijs laat zien dat de binnenvaart in staat is veel vracht te absorberen in vervoerssegmenten met een groot groeipotentieel zoals bouwmaterialen, de toevoer naar winkels en e-commerce.
Een andere nieuwe markt voor de binnenvaart is het vervoer van biomassa. Nu biomassa een steeds grotere rol gaat spelen in de energiesector (zowel voor het produceren van elektriciteit als voor het opwekken van warmte), openen er zich ook nieuwe mogelijkheden voor de binnenvaart. Aangezien biomassa in feite dezelfde kenmerken heeft als bulkgoederen (hout, houtpellets, koolzaad en andere materialen die tegen lage kosten in grote hoeveelheden vervoerd kunnen worden), is de binnenvaart bij uitstek geschikt om de belangrijkste vervoersmodus te worden voor deze belangrijke energiebron van de 21ste eeuw.
Aqualink is dé vereniging van watergebonden bedrijven in Oost-Nederland. Meld u nu aan als lid.