Klein schip hard nodig, maar aantal neemt rap af

DEN HAAG De kleine drogeladingvaart is van groot belang voor toekomstig duurzaam vervoer over water. De overslag in binnenhavens langs kleine vaarwegen groeide de afgelopen jaren hard, maar het aantal kleine schepen nam de afgelopen jaren met meer dan 30 procent af. Omdat de kleine drogeladingvaart een onderbelicht onderdeel van het goederenvervoer is en vanwege het belang meer aandacht verdient, onderzocht het Kennisinstituut voor Mobiliteitsbeleid (KiM) dit deel van de binnenvaart in het onderzoek ‘Het kleine drogeladingschip op de radar’.

Het huidige en toekomstige functioneren van de binnenvaart, waaronder dat van het kleine drogeladingschip, zijn onderdeel van een maatschappelijke en politieke discussie. Onderwerpen zoals het gebrek aan innovatie, markttransparantie en versnelling van de verduurzaming van de binnenvaart keren regelmatig terug in het debat. Het onderzoek van het KiM heeft als eerste doel beter te begrijpen hoe de kleine drogeladingvaart presteert en welke kennis beschikbaar is.

Meer reizen en tonnen
Uit de data-analyse van het KiM blijkt dat kleine drogeladingschepen 72% vertegenwoordigen in de geregistreerde drogeladingvloot onder Nederlandse vlag. Zij vormen 40% van de totale ladingcapaciteit van de Nederlandse drogeladingvloot. Kijkend naar de reizen tussen 2014 en 2018 ziet het KiM een lichte stijging van het aantal reizen, het gemiddeld aantal tonnen per geladen reis en het gemiddeld aantal kilometers per geladen reis. De vervoersprestatie daalde tussen 2014 en 2018 met 3,2%, terwijl die van de drogeladingvaart als geheel groeide (7,6%). Ondanks een afnemende vervoersprestatie en een kleinere actieve vloot is de beladingsgraad van kleine drogeladingschepen bovengemiddeld. Een andere positieve ontwikkeling is dat de overslag in binnenhavens langs kleine vaarwegen tussen 2011 en 2018 met 13,2% sneller groeide dan de totale overslag langs alle vaarwegen (7,5%).

Beperkt onderzocht
Het KiM wilde studies en databronnen over de kleine drogeladingvaart bekijken, maar die bleken er maar beperkt te zijn. In het verleden zijn twee toekomstvisies over de kleine drogeladingvaart geschreven. Zij vertonen veel overlap tussen de onderwerpen, zoals de bedrijfsmatige instelling van schippers, het imago van de sector bij verladers, scholieren en jonge ondernemers, samenwerkingsverbanden en financiering van nieuwe schepen.

Afbakening
In de beschikbare studies bleken onderzoekers de kleine drogeladingvaart verschillend af te bakenen. Naarmate de marktafbakening van de kleine drogeladingvaart smaller is, is het beeld ten aanzien van de actieve drogeladingvloot, aantal reizen en vervoersprestatie negatiever. Rond het gemiddeld aantal kilometers per geladen reis, gemiddelde ton per geladen reis, beladingsgraad en de overslag in binnenhavens laat een smallere afbakening juist een positiever beeld zien.
Het KiM ging in het onderzoek uit van schepen met een maximale lengte van 85 meter en een maximaal laadvermogen van 1.500 ton. Verder blijkt uit de verkenning dat veel data rond vloot, vervoer van lading en binnenhavens wel actueel zijn, maar gefragmenteerd of niet specifiek voor de sector beschikbaar.

Weinig schulden
Financiële data van drogeladingschepen zijn niet geanalyseerd vanwege het ontbreken van recente gegevens. De bestaande analyses voor de periode van 2008 tot en met 2013 tonen aan dat kleine schepen nauwelijks schulden hebben en zeer solvabel zijn.

Download het onderzoek ‘Het kleine drogeladingschip op de radar’

Aqualink is dé vereniging van watergebonden bedrijven in Oost-Nederland. Meld u nu aan als lid. Volg ons op Twitter en Facebook.