Strengere milieuregels bieden ook kansen

AMSTERDAM De strengere milieuregels rond stikstof en PFAS kan voor de duurzame binnenvaartondernemer ook voordeel opleveren. De economen van ABN AMRO verwachten dat vanwege de strengere regels meer vraag komt naar duurzaam transport. De binnenvaart heeft dit jaar echter vooral last van de strengere regels, de bank verwacht een krimp van 1% in de hoeveelheid vervoerde lading.

Volgens de ABN AMRO economen kunnen binnenvaartondernemers die vooruitlopen op het gebied van verduurzaming, de komende jaren profiteren van de aantrekkende vraag naar duurzaam transport. ‘Het aanbieden van duurzame logistieke diensten is een manier om onderscheidend te zijn in een markt waarin vaak hevig op prijs geconcurreerd wordt.’
Om de stikstofuitstoot te beperken moet de binnenvaart snel verduurzamen. Geen sinecure volgens de bankeconomen. ‘In tegenstelling tot bijvoorbeeld vrachtwagens, die na ongeveer zeven jaar toe zijn aan vervanging, gaan binnenvaartschepen vaak tientallen jaren mee. De komende jaren zal de inzet van volledig elektrische schepen en schepen die worden aangedreven door waterstof weliswaar geleidelijk toenemen, maar het blijft de vraag hoe de binnenvaart op korte termijn verduurzaamd kan worden. Op kortere termijn is het gebruik van hybride, diesel-elektrische schepen een optie.’

Kosten uitdaging
De uitstoot kan verder worden beperkt door gebruik te maken van nabehandelingssystemen, die zorgen voor minder uitstoot van stikstofoxiden en fijnstof. ‘De uitlaatgassen worden door filterblokken geleid, die fijnstof eruit filteren. De uitstoot van stikstofoxiden kan worden tegengegaan door toepassing van ureum, een stof die ervoor zorgt dat de stikstofoxiden oplossen in het onschadelijke stikstof en waterdamp. Op zeer korte termijn kan de CO2-uitstoot worden teruggedrongen door biodiesel te tanken. Waarschijnlijk komt subsidie beschikbaar voor het verduurzamen van schepen. De in juni 2019 ondertekende ‘Green Deal’ voorziet in een fonds dat mogelijk in 2021 subsidies kan verstrekken.’

Bij de inzet van duurzame transportmiddelen zijn de kosten nog een uitdaging. Vaak zijn deze transportmiddelen fors duurder in aanschaf. ‘De inzet van dit soort transportmiddelen kan dus alleen winstgevend zijn dankzij subsidies of wanneer opdrachtgevers bereid zijn meer te betalen. Deze transportmiddelen worden naar verwachting wel vanzelf geleidelijk goedkoper dankzij technologische innovatie en opschaling van de productie.’

Marges onder druk
De economen van ABN AMRO concluderen net als onderzoeksbureau Panteia, dat de binnenvaart voor dit jaar met een krimp van de hoeveelheid vervoerde lading rekening moet houden. Milieuregels rond stikstof en PFAS zorgen er namelijk voor dat de bouwsector niet groeit met 2,5 procent, zoals eerder werd aangenomen, maar met 2 procent krimpt. De transportsector beweegt zich normaliter vroeg cylisch, waardoor het transport vrijwel direct de gevolgen hiervan voelt. Daardoor gaat de binnenvaart dit jaar naar verwachting één procent minder lading vervoeren. De andere modaliteiten laten geen daling zien. ‘Met name drogelading- schepen in de binnenvaart vervoeren veel vracht voor de bouw. Grondstoffen en bouwmaterialen zijn goed voor zo’n 40 procent van het vrachtvolume in de binnenvaart.
De afnemende vraag naar transport kan volgens de economen van de bank ‘tarieven en marges onder druk zetten’.

Minder goed jaar
Overigens zijn de milieuregels niet de enige oorzaken. De Nederlandse economie liet in 2019 een aardige groei zien, maar 2020 wordt een minder goed jaar. ABN AMRO verwacht dat de groei afvlakt van 1,7 procent in 2019 naar 0,9 procent in 2020. Ook de groei van de uitvoer en invoer valt terug, net als de groei van een aantal sectoren die voor de transportsector belangrijk zijn, zoals de bouw, de landbouw en de industrie. De transportsector krijgt dus ook last van de afvlakkende groei van de Nederlandse economie en import en export, waardoor de groei vertraagt van 1,5 procent in 2019 naar 0,5 procent in 2020. In de loop van 2020 kunnen de wereldhandel, de invoer en de uitvoer aantrekken. Vooral in 2021 profiteert de transportsector daarvan.

Aqualink is dé vereniging van watergebonden bedrijven in Oost-Nederland. Meld u nu aan als lid. Volg ons op Twitter en Facebook.