NIJMEGEN De meerkosten die de binnenvaart moet maken bij stremmingen zijn verreweg het grootst bij Weurt, gevolgd door Sluis Grave en Sluis Maasbracht. Uit onderzoek van Panteia blijkt verder dat de sluizen met de grootste economische schade de sluis bij Terneuzen, de Volkeraksluizen en de Krammersluizen zijn. De beweegbare bruggen met de grootste economische schade door de spitsuursluitingen liggen op het Rijn-Schiekanaal, de Kostverlorenvaartroute en het Kanaal door Walcheren. De totale economische schade door reistijdverliezen voor de binnenvaart is € 71 miljoen.

De totale wachtkosten bij sluizen bedroegen in 2022 voor de binnenvaart ruim 16 miljoen euro. Bovenaan de lijst staat de sluis bij Terneuzen, waar de wachtkosten in 2022 bijna € 5,3 miljoen euro bedroegen. De top 4 wordt verder ingevuld door nog drie sluizen/sluiscomplexen in (of vlakbij) Zeeland, namelijk de Volkeraksluizen, de Krammersluizen en de Kreekraksluizen. Deze sluizen liggen alle drie op de noord-zuid verbinding tussen Rotterdam en Terneuzen/Antwerpen.

Sluis Grave
De gemiddelde wachtkosten per passage zijn het hoogst bij de sluis bij Terneuzen, de Krammersluizen en de sluis bij Grave. Bij de Volkerak- en Krammersluizen liggen deze verhoudingsgewijs aanzienlijk lager, maar is het aantal passages hoger, waardoor de totale wachtkosten toch relatief hoog zijn.

De gemiddelde wachttijd tussen de eerstvolgende schutting en werkelijke schutting ligt het hoogst in Terneuzen, gevolgd door Grave. Bij laatstgenoemde zijn de schepen over het algemeen echter kleiner, waardoor de wachtkosten per uur lager zijn. Daardoor komt het totaal alsnog lager uit dan bij bijvoorbeeld de Kreekraksluizen. Hetzelfde is ook te zien bij bijvoorbeeld de sluis bij St. Andries.

Economische schade
De meerkosten die de binnenvaart moet maken om gestremde objecten te kunnen passeren ontstaan als gevolg van wachttijd bij kortstondige stremmingen, maar nog veel meer als gevolg van het moeten omvaren bij wat meer langdurige stremmingen.

Een belangrijk aandachtspunt is dat bij de kosten voor stremmingen enkel gekeken is naar stremmingen van het gehele object. Wanneer een sluiskolk van een sluizencomplex is gestremd, terwijl andere kolken beschikbaar zijn, wordt dit niet doorgerekend bij ‘stremmingen’ maar zitten de additionele wachtkosten voor het sluizencomplex opgenomen in de resultaten voor sluizen.

Dit geldt echter niet voor Weurt. Voor Weurt geldt dat de kolken weliswaar gelijke afmetingen hebben in termen van lengte en breedte, maar dat door een verschil in drempeldiepte met name tijdens laagwatersituaties ongunstige effecten ontstaan. Hierdoor moeten schepen lading achterlaten, of omvaren via Sluis Grave.

Overige schade
De schade als gevolg van het laagwater op de Rijn en het niet voldoen aan de vereiste om bij een Overeengekomen Lage Afvoer (OLA) van 1.020 m3/s een diepte van 2,80 meter over een geulbreedte van 150 meter in de Waal te hebben, wordt ingeschat op € 50 miljoen voor 2022.

Totale schade
Als we de economische schade als gevolg van wachttijden bij bruggen en sluizen, en stremmingen van bruggen en sluiscomplexen bij elkaar optellen, dan komen we op een kleine € 21 miljoen.
Ook is het redelijk de kosten voor het niet op diepte zijn van de vaarwegen mee te nemen bij de kosten van de reistijdverliezen. Als gevolg van het niet voldoen aan de voorliggende standaarden kan niet de volledige capaciteit van de vaarweg benut worden en moet er vaker gevaren worden om dezelfde lading te vervoeren. Deze extra vaartijd kan worden gezien als reistijdverlies. Daarmee komt de totale economische schade voor reistijdverliezen voor de binnenvaart op ongeveer € 71 miljoen.

Aqualink is dé vereniging van watergebonden bedrijven in Oost-Nederland. Meld u nu aan als lid. Volg ons op Twitter en Facebook.