DEN HAAG Minister Schultz van Haegen van Infrastructuur en Milieu (I&M) heeft vandaag een Green Deal getekend met brancheorganisaties, bedrijven en onderzoeksinstituten in de binnenvaart. Doel is om instrumenten te testen op hun bruikbaarheid om aan boord van binnenvaartschepen luchtemissies te meten, het zogenoemde ‘meten aan pijp’. Uiterlijk eind 2018 moet de Green Deal resulteren in een gedeelde visie over de bruikbaarheid en betrouwbaarheid van de onderzochte meetsystemen.
‘Om de binnenvaart concurrerend te houden is verbetering van de milieuprestaties essentieel’, stelt der minister. ‘Als we geschikte instrumenten hebben om aan boord energieverbruik en emissies te meten, kunnen we zien welke maatregelen en investeringen het meest effectief zijn en zijn we een stap dichter bij zuiniger, schoner en niet te vergeten goedkoper vervoer over water.’
Zes tot acht schepen
TNO ontwikkelde een methode en apparatuur om de praktijkemissies aan boord inzichtelijk te maken. Handhavende organisaties kunnen op basis van die gegevens controleren of de schepen aan de vereiste emissielimieten voldoen. En binnenvaartschippers kunnen hiermee inschatten welke maatregelen zij moeten nemen als ze nog niet aan de eisen voldoen.
Het door TNO eerder voor het wegverkeer ontwikkelde apparaat, Smart Emission Measurement System (SEMS), komt aan boord van zes tot acht schepen. Een half jaar lang wordt daarmee de daadwerkelijke uitstoot van NOx en CO2 gemeten, evenals het brandstofverbruik. Schippers krijgen zo inzicht in hun vaarprofiel en TNO kan hen op basis van de meetgegevens adviseren met welke maatregelen zij uitstoot en verbruik kunnen terugdringen. Ook gebruikt TNO de data voor het ontwikkelen van een online tool die schippers tijdens het varen adviseert hoe dit schoner en zuiniger kan.
De resultaten van het project deelt TNO met het ministerie van I&M en de partners in de Green Deal.
Creativiteit
Partijen hopen met de Green Deal gezamenlijk de creativiteit en het ondernemerschap los te maken om deze innovatie tot stand te brengen. De huidige regelgeving voor de milieuprestaties van binnenvaartschepen is gebaseerd op zogenoemde ‘proefstandmetingen’. Daaraan ontlenen scheepsmotoren hun typegoedkeuring. Proefstandmetingen worden verricht voordat de motoren op de markt komen en zeggen dus weinig over de emissiewaarden in de praktijk. Het aan boord meten van de feitelijke uitstoot kan schippers aanzetten tot ander vaargedrag en tot investeringen in duurzamere motoren of nabehandelingstechnieken zoals filters. Door samen vaardata te meten, delen en analyseren, zetten de schippers, brancheorganisaties en onderzoeksinstituten een belangrijke stap in het daadwerkelijk schoner maken van de binnenvaart.
De Green Deal is een uitwerking van de Maritieme Strategie uit 2015. Ook levert deze een bijdrage aan de uitwerking van de Brandstofvisie uit 2014. Uitkomsten van de Green Deal kunnen hun doorwerking hebben naar internationale regelgeving voor de binnenvaart.
Ondertekenaars
Ondertekenaars van de Green Deal zijn naast minister Schultz: minister Kamp van Economische Zaken, Havenbedrijf Rotterdam, Koninklijke BLN-Schuttevaer, Centraal Bureau voor de Rijn- en Binnenvaart, MARIN, Blueco Benelux BV, Vereniging voor Importeurs van Verbrandingsmotoren, Stichting Green Award, STC-Nestra, TNO, SGS Nederland BV, ECN, Expertise en InnovatieCentrum Binnenvaart, EVO en Stichting Maritime Monitoring Institute.
Toespraak van minister Schultz van Haegen voor de bijeenkomst bij de ondertekening van de Green Deal Continue On-Board Analyse en Diagnose emissies binnenvaart (COBALD) voor de binnenvaart op 12 september 2016.
Dames en heren,
Allemaal van harte welkom! Dit is een mooi moment voor de Nederlandse binnenvaart. De ondertekening van de Green Deal COBALD is een stap waar u trots op kunt zijn. We gaan pionieren en verkennen om onze koppositie als meest moderne en duurzame binnenvaartvloot te verstevigen.
Waar het om gaat is het on board en real time meten van de emissie: dát willen we mogelijk maken. U gaat de komende 2 jaar kijken wat daarvoor nodig is en op welke manier dit het beste kan worden gerealiseerd. Dat gebeurt aan de hand van concrete praktijktesten.
Dit alles is een hele positieve ontwikkeling. Ik heb er veel waardering voor dat de sector ambitie toont en kansen ziet om met behulp van moderne technologie zichzelf te vernieuwen.
Het belang is helder: het gaat om de concurrentiepositie van de sector ten opzichte van andere mogelijkheden van vervoer. Duurzaamheid is altijd een sterk punt geweest.
De binnenvaart heeft nog altijd wat dat punt betreft een voorsprong ten opzichte van het wegvervoer. Maar het wegvervoer haalt snel in, dankzij de komst van nieuwe schonere motoren, zoals de Euro VII, en zelfs elektrisch vervoer in de toekomst.
Nieuwe initiatieven zijn dus nodig. En wat nog belangrijker en essentiëler is, is dat je kunt aantonen dat schonere motoren, schonere brandstof en allerlei aanpassingen aan de schepen ook daadwerkelijk effect hebben. Met het huidige systeem van proefstandmetingen is dat niet mogelijk.
We zien aan de discussies over de autoindustrie hoe belangrijk goed zicht op de praktijk is. We willen ons niet baseren op glimmende folders maar een eerlijk zicht op de praktijk.
Er is ook een Europees belang. De Nederlandse vloot is ongeveer de helft van de West-Europese vloot. Als wij erin slagen om ons meetsysteem te verbeteren weet ik zeker dat dit navolging krijgt van andere landen. Dat is ook wel nodig want het tempo en de schaal van vergroening van de West-Europese vloot laat te wensen over. Ik heb dit in juni ook aan de Kamer gemeld.
De Europese maatregelen die nu bekend zijn laten in ieder geval te weinig resultaat zien om de doelstellingen van 2040 te kunnen halen. Er is een aanvullende aanpak nodig. Ik zal daar in mijn gesprekken in EU en CCR-verband dan ook op aandringen.
Onze Green Deal is daarvoor van belang. Want de basis voor wat voor maatregel dan ook, is dat je real time kunt meten wat het effect is in de praktijk. Daarom is deze Green Deal nationaal en internationaal van groot belang.
Ik weet dat er voor de binnenvaart in technisch opzicht nog heel wat hobbels te nemen zijn. Daarom is het goed dat we samenwerken en dat verschillende initiatieven bij elkaar worden getrokken. Voor de sector als geheel is het beter om een gemeenschappelijk doel te stellen en te profiteren van elkaars kennis en ervaringen.
Ik ben ervan overtuigd dat de sector met zo’n nieuw meetsysteem sterker van wordt. Om maar een paar voorbeelden te noemen:
– De schipper krijgt een beter inzicht in het effect van zijn vaargedrag.
– Binnenvaartondernemers kunnen zich met hun milieuprestaties profileren voor verladers.
– Verladers kunnen met feitelijke emissieprestaties rekening houden bij de keuze van vervoerders.
– Havenbedrijven kunnen aan de hand hiervan de toegang van havens reguleren.
– En op langere termijn kan het de handhaving verbeteren van emissies.
Dat is het wenkend perspectief. En er is dus alle reden om met deze Green Deal daadwerkelijk aan de slag te gaan.
Aqualink is dé vereniging van watergebonden bedrijven in Oost-Nederland. Meld u nu aan als lid.