AMSTERDAM De vooruitzichten voor de binnentankvaart zijn positief, maar uitdagend. De hoeveelheid vervoerde olie(producten) blijft stabiel. Groei wordt verwacht in het vervoer van chemische producten, ook LNG is een groeimarkt, maar nog erg klein. Ook kan de tankvaart een rol spelen in het vervoer van duurzame alternatieven voor fossiele brandstoffen.

Volgens sector econoom Madeline Buijs van ABN-AMRO bepaalt een aantal sectoren de toekomst van de tankvaart. ‘De ontwikkeling van de olieprijs is belangrijk voor de tankvaart. Circa 55% van de vervoerde natte bulk is ruwe olie of olieproducten. De binnenvaart vervoert vooral de geraffineerde producten zoals stookolie, diesel en benzine. De olieprijs ontwikkelde zich de afgelopen jaren volatiel. Vooral de prijsdaling in 2014 valt op. De olieprijs ligt sinds begin 2015 op een veel lager niveau dan de jaren ervoor. We verwachten dan ook dat de komende jaren mondiaal nog meer olie wordt gebruikt. De tankvaart kan profiteren, al kan een tussentijdse schok op de oliemarkt of een verandering in de verwachtingen het vervoer wel beïnvloeden. Wanneer de verwachting is dat de toekomstige olieprijs hoger ligt, wordt olie opgeslagen om in de toekomst voor een hogere prijs te verkopen. Wanneer de verwachte olieprijs lager ligt, wordt olie eerder van de hand gedaan. Er wordt daarom met olie gespeculeerd door middel van het opbouwen van voorraden. Hoeveel olie op basis van speculatie wordt opgeslagen is lastig in te schatten.’

Olieprijs stijgt
Het Economisch Bureau van ABN AMRO verwacht dat de olieprijs in de periode 2017-2019 gaat stijgen. Voor 2017 wordt een gemiddelde olieprijs van USD 54 per vat verwacht. De prijs stijgt in 2018 naar verwachting naar USD 59 per vat en in 2019 naar USD 72 per vat. ‘De sterk groeiende mondiale vraag naar olie (vooral uit China) en het normaliseren van de marktbalans tussen vraag en aanbod zijn de belangrijkste oorzaken van de verwachte prijsstijging. De prijs is historisch gezien nog relatief laag. Dat is gunstig is voor de tankvaart, want hierdoor is het voor bedrijven goedkoper om olie te gebruiken en verwerken. Dit komt het vervoer ten goede. Wel is de forward-curve van de Brent olieprijs grotendeels in contango. Dit betekent dat de verwachte olieprijs met een levering in de toekomst hoger ligt dan de huidige olieprijs. Hierdoor zal er meer olie worden opgeslagen.’

Kansen
Ook de focus op duurzaamheid is van invloed op het vervoer van olieproducten door de tankvaart. ‘Zoals gezegd verwachten we dat het vervoer van olie(producten) de komende jaren nog niet afneemt. Maar naar verwachting wordt duurzame energie de komende jaren wel steeds belangrijker. Naast wind- en zonne-energie wordt er ook ingezet op biobrandstoffen, zoals bijvoorbeeld biodiesel. In het vervoer van deze stoffen kan de binnenvaart een rol spelen. In de toekomst blijven fossiele brandstoffen wel een rol spelen. Fossiele brandstoffen zijn in de chemie en in verschillende vormen van transport heel moeilijk en hooguit erg traag te vervangen.

ABN AMRO ziet het vervoer van chemische producten eveneens als een groeimarkt. De vooruitzichten van de chemische industrie zijn hiervoor relevant. Voor de chemische industrie wordt in 2017 een productiegroei van 3,1% verwacht en in 2018 een productiegroei van 3,2%. ‘Deze groei is gunstig voor de binnenvaart, want daardoor kunnen meer producten vervoerd worden. De chemische industrie in Nederland heeft wel last van toegenomen concurrentie. De uniekheid van de Nederlandse producten is de afgelopen jaren afgenomen. Daarnaast is er meer mondiale concurrentie, omdat in andere landen chemische producten tegen lagere kosten geproduceerd kunnen worden. Voordeel voor de binnenvaart is dat de mondiale producten uiteindelijk ook naar de eindconsument in het achterland vervoerd moeten worden, via de grote Europese havens. De tankvaart is uitermate geschikt om deze rol te vervullen. Zeker ook omdat er veel verzet is tegen het vervoer van gevaarlijke stoffen via het spoor. De verwachting is daarom dat de tankvaart de komende jaren meer chemische producten zal vervoeren.’

In de kinderschoenen
Ook het vervoer van LNG kan in de toekomst een groeimarkt zijn voor de binnentankvaart. Het is nu echter nog een kleine markt. In Rotterdam bedroeg in 2016 0,8% van de overslag van natte bulk LNG. Maar dat kan volgens ABN-AMRO veranderen. ‘Geïmporteerd aardgas wordt traditiegetrouw vooral via pijpleidingen vervoerd uit onder andere Rusland en Noorwegen. Door een oplopend prijsverschil wordt LNG uit de Verenigde Staten (VS) steeds goedkoper en wordt de import van LNG uit de VS concurrerend met LNG uit Noorwegen en Rusland. LNG uit de VS wordt met zeeschepen vervoerd naar de grote havens in Europa. LNG kan in de toekomst steeds belangrijk worden, als vervanging van bijvoorbeeld benzine. De LNG-terminal in Rotterdam kan nog sterk groeien en tegelijkertijd is de gasproductie in Groningen verminderd. Ook bestaat de wens om minder gas uit Rusland te importeren, waardoor LNG als alternatief wordt gezien.’

Het Economisch Bureau van ABN AMRO verwacht echter dat de prijs van gas uit de VS weer gaat stijgen. ‘Het zal dus erg afhangen van het verschil in gasprijs of het interessant blijft om LNG uit de VS te importeren.’ (Bron grafieken: CBS)

Aqualink is dé vereniging van watergebonden bedrijven in Oost-Nederland. Meld u nu aan als lid.

Volg ons op Twitter en Facebook