ROTTERDAM Het verbeteren van de bevaarbaarheid van de Waal en andere Rijntakken vraagt om een structurele en internationale aanpak over het hele riviersysteem. ‘Een goed begin’, noemt het Centraal Overleg Vaarwegen (COV) de ruim € 7 miljoen euro die het kabinet beschikbaar stelt om de “harde laag” op de Waal bij Nijmegen aan te pakken, maar er is dus meer nodig.

De lage waterstanden van 2018 op de Rijntakken hebben volgens het COV de kwetsbaarheid van het natuurlijke riviersysteem inzichtelijk gemaakt. ‘We staan voor de uitdaging om de Waal en IJssel beter bestand te maken tegen droogte en de bodemerosie te stoppen. Nederland ligt in de delta van grote rivieren en dan is structureel baggeren nodig om verzanding van het riviersysteem te voorkomen. PFAS-vervuiling vanuit de lucht heeft het baggerslib aangetast, daardoor liggen baggerwerken stil en worden er geen nieuwe werken opgestart. Om te voorkomen dat Nederland over het water op slot gaat moet het kabinet zo snel mogelijk een oplossing zoeken voor dit zorgwekkende probleem.’

Grote zorgen
Koninklijke BLN-Schuttevaer, het Centraal Bureau voor de Rijn- en Binnenvaart, de Vereniging van Waterbouwers, evofenedex en de Nederlandse Vereniging van Binnenhavens, samenwerkend in het Centraal Overleg Vaarwegen, roepen de regering verder op de mouwen op te stropen en aan te pakken. Weliswaar wordt geïnvesteerd in de vaarweginfrastructuur, echter is dit niet toereikend. De brancheorganisaties maken zich grote zorgen over de onderhoudsstaat van de Nederlandse vaarweginfrastructuur en de bereikbaarheid van het achterland. Onverwachte stremmingen en vertragingen als gevolg van achterstallig onderhoud zijn dagelijkse realiteit. Dat heeft grote gevolgen voor het Nederlandse bedrijfsleven. De binnenvaart kan bijdragen aan de Nederlandse opgave voor mobiliteit en leefbaarheid. Dit vergt wel forse investeringen in een goed onderhouden, robuuste en toekomstbestendige vaarweginfrastructuur.’

Vaarwegen
De regering geeft in de Rijksbegroting van 2020 een extra impuls aan het onderhoud van de Nederlandse infrastructuur van € 97 miljoen. Daarvan gaat € 11 miljoen naar onderhoud van wegen en € 86 miljoen naar onderhoud aan vaarwegen. Met deze impuls wordt een deel van het uitgesteld onderhoud op de vaarwegen aangepakt en worden maatregelen genomen om storingen op de vaarwegen en de groei van het uitgesteld onderhoud te beperken. Het COV is blij met deze impuls die hard nodig is. ‘Door jarenlange bezuinigingen op onderhoud is het aantal stremmingen door storingen op het hoofdvaarwegennet ten opzichte van 2016 verviervoudigd. Met name het vervoer over de Maascorridor ondervindt regelmatig ernstige hinder door onverwachte stremmingen bij sluizen. Op de Nederlandse vaarwegen is nog veel ruimte beschikbaar om de files te verminderen dus alle reden om de problemen snel aan te pakken zodat vervoer over water optimaal kan worden benut.’

2020
In de begroting van 2020 wordt € 6,5 miljard geïnvesteerd in de infrastructuur van Nederland, daarvan gaat € 994 miljoen naar vaarwegen. Van de extra investering van € 86 miljoen in onderhoud komt € 14,5 miljoen beschikbaar voor onderhoud aan de hoofdvaarweg Lemmer-Delfzijl en gaat € 10 miljoen naar het Maas Waal kanaal. Sluis Weurt krijgt een onderhoudsbeurt om technische storingen aan de sluis te voorkomen. In 2020 streeft het Rijk er naar om de capaciteitsuitbreiding van sluis Eefde open te stellen, met de realisatie van de ligplaatsen Merwedes te beginnen, door de aanleg van 4 extra ligplaatsen in de bestaande vluchthaven bij Gorinchem en te starten met de overnachtingshaven Lobith als onderdeel van toekomstvisie van de Waal.

Capaciteitsuitbreiding
Bij de sluizen in Zeeland voldoen de passeertijden al lange tijd niet aan de streefwaarde van 30 minuten. Dit wordt veroorzaakt door gebrek aan sluiscapaciteit op de belangrijke corridor tussen Antwerpen en Rotterdam. Er is daarom op korte termijn capaciteitsuitbreiding nodig bij de Volkeraksluis, Kreekraksluis en Krammersluis. Op de Maas ondervindt de scheepvaart lange wachttijden bij de enkelsluis in Grave. Het COV roept het kabinet op om wanneer de stuw gerenoveerd wordt in 2025 ook de schutcapaciteit uit te breiden zodat de Maas een alternatieve route voor de Waal kan zijn ten tijden van droogte.

Bediening
Het kabinet investeert 5 miljoen extra in het verbeteren van bediening. Met het project ‘Beter bediend’ wordt op 5 trajecten de bedientijden aangepast, op diverse sluizen camerazicht en marifonie verbeterd en gewerkt aan betere betrouwbaarheid tijdens werkzaamheden. De partijen uit het Centraal Overleg Vaarwegen zijn blij met deze maatregelen. ‘Een goede bediening bevordert het de betrouwbaarheid van vervoer over water en de bereikbaarheid van bedrijven in de haarvaten van het vaarwegennetwerk.’

Investeer in vaarwegen
Het gaat goed met de Nederlandse economie en dat uit zich in extra investeringen om de sterk verouderde infrastructuur operationeel te houden. Wil Nederland haar koppositie als doorvoerland behouden dan is meer nodig dan alleen behouden wat je hebt. De partijen uit het Centraal Overleg Vaarwegen roepen het kabinet op om ook te blijven investeren in nieuwe infrastructuur. ‘De binnenvaart kan bijdragen aan een oplossing voor de Nederlandse opgave voor mobiliteit en leefbaarheid. Een betrouwbare bediening, het terugdringen van storingen en tijdig baggeren; stuk voor stuk zijn dit kernopgaven van de overheid. Daarnaast dienen we de bestaande infrastructuur ook bestendig te maken voor de toekomstige klimaatveranderingen, zowel bij hoogwater als laagwater. Bescherming van de woon- en landbouwgebieden, maar ook terugdringing van het zoutwaterpeil maakt het tot een complexe materie waar de nodige investeringen niet voor ons uitgeschoven kunnen worden.’

Aqualink is dé vereniging van watergebonden bedrijven in Oost-Nederland. Meld u nu aan als lid. Volg ons op Twitter en Facebook.