ROTTERDAM Het personeelstekort in de binnenvaart neemt langzaam ernstige vormen aan. Om de problemen op de arbeidsmarkt structureel het hoofd te bieden is volgens het Bureau Voorlichting Binnenvaart (BVB) daarom een strategische arbeidsmarktagenda 2017-2030 nodig .
In de binnenvaart zijn ongeveer 200 vacatures onvervulbaar. Daardoor bestaat ongeveer een derde deel van het huidig personeelsbestand op de Nederlandse binnenvaartvloot inmiddels al uit buitenlands personeel, vooral afkomstig uit Oost-Europa. De tekorten verschillen per provincie. Zo is het tekort in Utrecht groter dan in Zuid- en Noord-Holland en Zeeland, provincies met binnenvaartopleidingen. Groot probleem is echter dat nog maar 60 tot 65 procent van de pas aangenomen bemanning na drie jaar nog steeds vaart. Deze ‘uitval’ wordt vooral veroorzaakt door jongeren die willen doorstuderen of een baan aan de wal ambiëren.
Actieprogramma
Als het aan BVB-programmamanager Mariska van der Starre ligt, komt er snel een arbeidsmarktagenda met daaraan gekoppeld een concreet actieprogramma en een langlopende campagne. ‘We worden geregeld gebeld met de vraag hoe het tekort aan binnenvaartpersoneel aan te pakken. Ook van onze sponsoren krijgen we zorgwekkende berichten. Als voorlichtingsbureau voor de binnenvaart nemen we daar graag het voortouw in.’
Omdat volgens het BVB steeds meer verladers besluiten over water te gaan vervoeren, is een gezond personeelsbestand onontbeerlijk. ‘Geen korte termijn acties op ad hoc basis, maar acties gebaseerd op een gezamenlijke strategische arbeidsmarktagenda. Dit betekent dat je de problemen ook serieus in kaart brengt; hoe groot is het probleem, waar knelt het, wat komt er nog op de sector af, wat betekent dit voor de personeelsvraag, hoe ziet het personeelsbestand eruit over 5, 10 of 15 jaar. Dat zijn vragen waar we ons als sector over moeten buigen. Pas dan kunnen we doelgericht aan de slag, met allerlei maatregelen inspelen op trends en gericht campagne gaan voeren.’
‘Niet laten versloffen’
Het BVB voert al gesprekken met brancheorganisaties, vakbonden, het bedrijfsleven en het onderwijsveld om een dergelijke agenda gezamenlijk op te stellen en een langlopende campagne voor te bereiden. ‘We moeten heel anders naar het probleem kijken. Een potentiële werknemer legt als het ware een reis af vanaf opleiding tot aan loopbaan. Spannen we ons in om bijvoorbeeld de instroom op de opleidingen te bevorderen, maar laten we het vervolgens als sector elders op die reis versloffen door slechte leermeesters aan boord of nauwelijks carrièreperspectief, dan worden onze inspanningen eerder op die reis, later alsnog tenietgedaan. En hier zien we voor elk deel van de reis een rol voor de betrokken gesprekpartners.’
Financiering
Voor financiering van een actieprogramma met een dergelijke lange looptijd tot 2030 wordt gedacht aan bijdragen vanuit de branche zelf, de landelijke overheid en Europa. Een langdurige, structurele inspanning om te komen tot een gezond, professioneel en toereikend personeelsbestand, ook in de toekomst, vraagt nu eenmaal om voldoende budget. Het Bureau Voorlichting Binnenvaart hoopt snel de handen opeen te krijgen en te kunnen starten met een gezamenlijke agenda.
Aqualink is dé vereniging van watergebonden bedrijven in Oost-Nederland. Meld u nu aan als lid.