ROTTERDAM De 800 Nederlandse Maritieme toeleveranciers hebben vorig jaar 4,3% meer omzet behaald dan in 2017. De totale omzet van de maritieme toeleveranciers steeg naar 3,5 miljard euro.

Uit de jaarcijfers van brancheorganisatie Netherlands Maritime Technology (NMT) over de staat van de Nederlandse maritiem-technologische sector blijkt eveneens dat de werkgelegenheid in 2018 steeg van 16.413 tot 17.318 voltijds arbeidsplaatsen, een stijging van ruim vijf procent.
De trend van verduurzaming en digitalisering bij de toeleveranciers zette volgens NMT door in 2018. ‘Beide gebieden die de concurrentiepositie kunnen verstevigen, want die werd in 2018 nog als zeer competitief ervaren.’

Prijzen onder druk
Bij de ruim 100 Nederlandse scheepswerven en 800 maritieme toeleveranciers steeg de omzet licht in 2018. De totaalomzet van de maritiem-technologische sector nam toe met 400 miljoen euro ten opzichte van 2017, tot € 7,3 miljard euro. Maar de stijging van de omzet, betekende niet vanzelfsprekend meer winst. Bij veel bedrijven bleven de prijsniveaus onder druk staan. De totale werkgelegenheid bedroeg 29.072 FTE, een stijging van bijna vier procent ten opzichte van 2017.

NMT-voorzitter Bas Ort constateert dat vorig jaar in Nederland weer veel orders zijn aangenomen en schepen afgebouwd. ‘De focus ligt op complexe en innovatieve schepen en de diversiteit is enorm. Onze zeescheepsbouwers hebben het wel behoorlijk lastig gehad in 2018. Het getuigt van doorzettingsvermogen dat ze, ondanks de uitdagingen, blijven vernieuwen en orders voor nieuwe scheepstypen binnenhalen. Gelukkig laten deelsectoren, zoals de superjachtbouw, een stabiel beeld zien. Een belangrijke aanjagersrol wordt op deze manier ingevuld.’

Kleine schepen
De categorie binnenvaart, visserij en kleine zeegaande schepen deed volgens NMT vorig jaar ‘buitengewoon goede zaken’. Zo steeg de orderintake van luxe riviercruiseschepen flink ten opzichte van 2017. Ook werd veel onderhoud gepleegd. De hellingen en dokken waren steeds goed bezet. Waar het aantal nieuwe opdrachten licht daalde, liet het aantal opleveringen een mooie plus zien. In 2018 ontvingen de werven in deze categorie bouwopdrachten voor 185 schepen (2017: 198). Er werden 183 schepen opgeleverd (2017: 155). Het orderboek is stabiel gebleven met 143 schepen in portefeuille eind 2018 (2017: 146).

Superjachtbouw
De grootte en daarmee de waarde van superjachten, blijft toenemen. De jachtenbouwers anticiperen hierop door nieuwe productiefaciliteiten te bouwen die grotere schepen aankunnen. In 2018 zijn 25 superjachten opgeleverd, net zoveel als een jaar eerder. De waarde steeg wel, van 1,2 naar 1,5 miljard euro. De werven noteerden 16 nieuwe opdrachten (2017: 18) met een waarde van bijna 1,1 miljard euro (2017: 1,2 miljard euro). De orderportefeuille betrof eind december 50 superjachten (2017: 57 superjachten) met een waarde van bijna 4,1 miljard euro (2017: 4,5 miljard euro).

Zeescheepsnieuwbouw
De orderintake in de Nederlandse zeescheepsnieuwbouw heeft vorig jaar nog niet doorgezet. In 2018 ontvingen de werven in deze categorie bouwopdrachten voor 39 schepen, eer jaar eerder waren dat er nog 56. De daling in het aantal orders is voornamelijk te wijten aan de afname van het aantal nieuw bestelde sleep- en werkboten. De totale waarde van de orderintake is met 643 miljoen euro vergelijkbaar met 2015 en 2016, maar flink lager dan 2017 (1.138 miljoen euro). ‘Het grote verschil tussen 2017 en 2018 is te wijten aan enkele grote complexe orders die geplaatst zijn in 2017.’ Het aantal opgeleverde schepen daalde vorig jaar licht van 58 naar 55 schepen en vertegenwoordigt een waarde van 589 miljoen euro. Het exportaandeel qua waarde van de opgeleverde schepen bedroeg 58%. Ondanks de dalingen in orderintake is de omvang van het orderboek stabiel gebleven met een waarde van 1,8 miljard euro.

Voor het eerst sinds een aantal jaren is de dalende trend van de totale omzet van de Nederlandse zeescheepsreparatiewerven wel doorbroken, maar van een overtuigend herstel is volgens NMT nog geen sprake. De omzet bedroeg in 2018 416 miljoen euro (2017: 381 miljoen euro). In 2015 was de omzet ruim 562 miljoen euro dus er is nog veel ruimte voor herstel. De werkgelegenheid bedroeg 1.751 fte (2017: 1.710 fte).

‘Grotere stap vooruit’
Volgens de NMT-voorzitter moet de sector verschillenden stappen maken om van de kleine stap in 2018, de komende jaren een grote stap vooruit te maken. ‘NMT wil dat haar leden duurzame, slimme schepen en maritieme technologie kunnen leveren in een mondiaal gelijk speelveld, met voldoende gekwalificeerde arbeidskrachten, die in veilige en eerlijke omstandigheden werken. Hierbij heeft de Nederlandse overheid een rol als launching customer en wordt de Nederlandse maritiem-technologische sector ondersteund bij haar exportactiviteiten.’

Verder moet maritieme regelgeving een prikkel zijn voor het stimuleren van innovaties, maar ook snel kunnen worden aangepast aan ontwikkelingen. ‘Een gelijk speelveld, zowel mondiaal als binnen Europa, is één van de belangrijkste en ook meest complexe zaken waar we ons dagelijks hard voor maken. Door wisselend beleid van verschillende landen is er sprake van hardnekkige marktverstoringen in de scheepsbouw.’

Aqualink is dé vereniging van watergebonden bedrijven in Oost-Nederland. Meld u nu aan als lid. Volg ons op Twitter en Facebook.