STRAATSBURG De Centrale Commissie voor de Rijnvaart (CCR) heeft het nieuwe Reglement betreffende het scheepvaartpersoneel op de Rijn goedgekeurd. De moderne en flexibele bemanningsvoorschriften zijn volgens der CCR afgestemd op de sociale belangen en de arbeidsomstandigheden die door het gebruik van nieuwe technologieën in hoog tempo veranderen. Het moet werken in de binnenvaart aantrekkelijker maken.

Met het nieuwe reglement, dat op 1 april 2023 van kracht wordt, gaan er op de Rijn van Bazel tot aan de open zee moderne voorschriften gelden voor de beroepskwalificaties en de bemanning aan boord van binnenvaartschepen. Zo kan de CCR in het geval van technische vernieuwingen voortaan in afzonderlijke gevallen toestaan dat wordt afgeweken van de bemanningsvoorschriften. Voorwaarde is dat deze afwijkende regelingen samen met de technische innovaties een toereikende veiligheid waarborgen. Hierdoor worden proefprojecten over de grenzen heen mogelijk.

Bemanning
Ook bij de samenstelling van de bemanning is meer flexibiliteit ingevoerd. De houder van een kwalificatiecertificaat schipper kan nu bijvoorbeeld nog steeds in een andere functie deel uitmaken van de dekbemanning, met uitzondering van de functie van lichtmatroos. In andere gevallen is het nu uitdrukkelijk geregeld dat een functie door een hogere functie vervangen kan worden en wel als volgt:
– de houder van een kwalificatiecertificaat stuurman kan ook als deksman, matroos of volmatroos ingezet worden;
– de houder van een kwalificatiecertificaat volmatroos kan als deksman of matroos worden ingezet;
– de houder van een kwalificatiecertificaat matroos kan ook als deksman worden ingezet. De nieuwe formulering onderstreept het bijzondere belang van de opleiding, want het is nog steeds niet mogelijk om de lichtmatroos door een hogere functie te vervangen.

Kwalificaties
De functie van de machinist wordt gemoderniseerd. Afgezien van de bekende voorwaarden zijn voortaan ook zij-instromers welkom om rekening te houden met het feit dat de technische installaties in de binnenvaart steeds meer elektronische apparatuur omvatten.
Ook de examens voor het sportpatent en het overheidspatent worden gemoderniseerd. Deze examens mogen voortaan ook aan de simulator afgelegd worden.
Voor de sportpatenten worden de grenzen verhoogd voor de nationale regelingen om zonder een patent te mogen varen, namelijk van 15 m tot 20 m en van 3,68 kW (5 PK) tot 11,03 kW (15 PK).

Nog een ander belangrijk punt voor toekomstige kandidaten: voor het Rijnpatent kan de kandidaat zelf kiezen of hij/zij het examen met of zonder specifieke vergunning voor het bevaren van binnenwateren van maritieme aard wordt afgelegd.
En dit steeds met het doel de mobiliteit van het personeel te bevorderen: de kwalificatiecertificaten, dienstboekjes en vaartijdenboeken die werden afgegeven op grond van het tot nu toe geldende Reglement betreffende het scheepvaartpersoneel blijven geldig tot hun einddatum of uiterlijk tot 18 januari 2032.

Kennis
Ook worden versoepelingen ingevoerd voor het aantonen van kennis van riviergedeelten voor het varen op Rijngedeelten met specifieke risico’s. Tot nu toe werd geëist dat het desbetreffende gedeelte zestien keer afgelegd moest worden, maar voortaan zijn drie reizen in elke richting over het riviergedeelte voldoende. Er zal echter alleen nog maar rekening gehouden worden met reizen die de afgelopen drie jaar werden afgelegd in plaats van in de laatste tien jaar. Het examen voor waterweggedeelten met specifieke risico’s in het Rijngebied kan ook buiten de CCR-lidstaten worden afgelegd. Tussen Duitsland en de Tsjechische Republiek is daarover al overeenstemming bereikt.

Ook de digitalisering doet zijn intrede: wie wil, kan het Rijnpatent (dat een samenvoeging is van het vroegere grote en kleine Rijnpatent) en het kwalificatiecertificaat voor deskundige in elektronisch formaat krijgen in plaats van als kaartje.

Meer coördinatie
Het gemeenschappelijke rechtskader van de CCR maakt het mogelijk om de keuring voor de medische geschiktheid bij iedere door de bevoegde autoriteit erkende arts te laten uitvoeren. In de praktijk betekent dit dat de houder van een kwalificatiecertificaat dat op grond van het nieuwe RSP werd afgegeven voor een medische keuring niet hoeft terug te keren naar het land waar de vorige keuring plaatsvond. De houder van een kwalificatiecertificaat met het logo van de CCR kan zijn geschiktheid laten controleren bij elke erkende arts van een Rijnoeverstaat of België.

De autoriteiten van de CCR-staten werken ook nauw samen als het gaat om de invordering van documenten. Dit komt vooral de verkeersveiligheid ten goede en voorkomt bovendien dat werkgevers een kwalificatiecertificaat voorgelegd krijgen dat eigenlijk ingetrokken of opgeschort is.
De gegevens met betrekking tot de kwalificatiecertificaten, dienstboekjes en vaartijdenboeken worden in elektronische nationale databanken geregistreerd, waardoor de nauwere coördinatie nog efficiënter kan verlopen.

Aqualink is dé vereniging van watergebonden bedrijven in Oost-Nederland. Meld u nu aan als lid. Volg ons op Twitter en Facebook.