BRUSSEL Vervoer via de binnenvaart moet groeien. Het maakt deel uit van de oplossing om de Europese doelstellingen wat betreft duurzaamheid te halen en Europa in beweging te houden. Maar modal shift komt in Europa nog steeds niet goed van de grond. Het vervoer over de weg blijft maar groeien. Daarom onderzoeken EBU en ESO de mogelijke komst van een Europees modal shift kantoor.

‘Om de mogelijkheden van de binnenvaart te benutten en het aandeel te vergroten, zijn mindshifts nodig’, schrijft EBU president Philippe Grulois in het jaarverslag van de EBU. ‘Dat is nodig om nieuwe markten te ontsluiten en aan te trekken. Dat kan door een betere integratie van de binnenvaart in de logistieke keten te stimuleren en het speelveld gelijk te trekken met andere vervoerswijzen op het gebied van regelgeving en financiële ondersteuning. Het beleid en de concrete wetgevende maatregelen moeten worden afgestemd op de behoeften van de sector om het volledige potentieel ervan te benutten.’

Modal shift kantoor
Gezien de lage externe effecten draagt een verschuiving van vracht- en passagiersvervoer naar de waterwegen volgens de EBU ‘per definitie bij aan de vermindering van de uitstoot en aan de bestrijding van de klimaatverandering’. ‘Maar momenteel belemmert een aantal barrières de toename van het aandeel van de binnenvaart. Deze houden verband met tekortkomingen in de infrastructuur, gebrek aan voldoende steun voor intermodaal transport, havencongestie met een negatief effect op de achterlandverbindingen en het gebrek aan bewustzijn van het potentieel van de sector’.

Om deze redenen onderzoekt het Europese IWT Platform, een uitvoerend orgaan opgericht door de EBU en ESO, momenteel de mogelijkheden om een Europees modal shift kantoor op te richten. ‘Want om een modal shift te realiseren zijn met name regelgevende en ondersteunende maatregelen nodig.

Steeds meer over de weg
De Europese Rekenkamer bevestigt in een rapport over intermodaal vrachtvervoer de kritiek van de EBU dat de EU er nog lang niet is om vracht van de weg naar het water te halen. Ondanks een EU-steun van ruim 1,1 miljard euro tussen 2014 en 2020, blijft de vrachtwagen het goederenvervoer in de EU beheersen. En het aandeel van het goederenvervoer in de EU dat over de weg wordt vervoerd (ongeveer 77%) neemt nog steeds toe.

Het rapport van de Rekenkamer bevestigt de kritiek van de EBU dat de regelgevende en financiële steun van de EU voor intermodaal vrachtvervoer niet effectief is. Er is geen specifieke EU-strategie inzake intermodaliteit. ‘En er is nog steeds geen gelijk speelveld voor intermodaal vrachtvervoer in de EU als gevolg van regelgevende en infrastructurele belemmeringen. Binnenvaartschepen en treinen kunnen momenteel niet op gelijke voet concurreren met vrachtwagens.’

Dat de binnenvaart niet goed kan concurreren met het vervoer over de weg komt volgens de EBU omdat sommige EU-regels zijn achterhaald of contraproductief. Zoals de richtlijn die gecombineerd vervoer moet stimuleren. Deze moet wat betreft de EBU worden herzien. ‘Hierin wordt intermodaal vervoer nog steeds vooral gezien als een combinatie van weg en spoor.’

Infrastructuur
Een andere punt waar de binnenvaart last van heeft is de infrastructuur. Daar moeten wat betreft de EBU snel oplossingen voor komen. ‘Zo kampt de binnenvaart al jaren met structurele congestie in de grote Europese zeehavens. Dit verstoort de binnenvaartdiensten en is daarmee een bedreiging voor de betrouwbaarheid. Dit leidt uiteindelijk tot een omgekeerde modal shift en hoge extra kosten voor de sector.’

Om de betrouwbaarheid van de binnenvaartsector te garanderen moet eveneens meer in de infrastructuur worden geïnvesteerd. ‘Achterstallig onderhoud van de waterwegen in het verleden, samen met de toenemende impact van de klimaatverandering op de waterstanden, brengen de betrouwbaarheid van de binnenvaart in gevaar. Daarom is onmiddellijke actie nodig om de huidige tekortkomingen aan te pakken en de infrastructuur voor te bereiden op de toekomst.’

Aqualink is dé vereniging van watergebonden bedrijven in Oost-Nederland. Meld u nu aan als lid. Volg ons op Twitter en Facebook.