DEN HAAG Staatssecretaris van Economische Zaken en Klimaat Mona Keijzer gaat de binnenvaart niet helpen door de sector toe te voegen aan de lijst van Getroffen Sectoren COVID-19, de TOGS regeling. Het Centraal Bureau voor de Rijn en Binnenvaart, Koninlijke BLN-Schuttevaer en de Algemeene Schippers Vereeniging vroegen daarom.

Volgens de brancheorganisaties in de binnenvaart zijn de economische en maatschappelijke gevolgen door het COVID-19 virus voor de binnenvaartsector groot. Het vrachtvervoer over water heeft last van een forse omzetdaling door terugloop van de ladingstromen als gevolg van verminderde productie en afname van overslag in de zeehavens. Ook heeft de coronacrisis de vrachtenmarkt ernstig ontwricht, daardoor raakten de vrachtprijzen in een vrije val geraakt.

De brancheorganisaties vonden het een zaak van rechtsongelijkheid dat de binnenvaart niet in de SBI-codelijst was opgenomen en vroegen de staatssecretaris daarom met klem de code alsnog toe te voegen aan de lijst van SBI codes van sectoren die in aanmerking kunnen komen voor een tegemoetkoming in de schade door COVID-19.

Wegblijven consumenten
Om in aanmerking te komen voor ondersteuning dient de SBI code van een sector op de lijst van getroffen sectoren te zijn opgenomen. Binnenvaart vrachtvaart, code 5040, is niet opgenomen in deze lijst en dat betekent dat getroffen ondernemers geen tegemoetkoming kunnen aanvragen als zij door COVID-19 een fors deel van hun inkomsten kwijtraken.

Ondanks de argumenten van de binnenvaartorganisaties besloot Keijzer toch om de binnenvaart niet op de lijst van getroffen bedrijven te plaatsen. Als reden voor de afwijzing geeft het ministerie van Economische Zaken en Klimaat dat ‘alleen sectoren die een dominant effect zien door het wegblijven van consumenten’ in aanmerking komen. Het ministerie meent dat binnenvaart daar buiten valt.

De binnenvaart reageert teleurgesteld op de beslissing van de staatssecretaris. BLN-Schuttevaer constateert dat er in het droge lading vervoer vooral problemen zijn doordat er geen overheidsregelingen zijn die voor de gezinsbedrijven toegankelijk zijn. De NOW regeling is voor gezinsbedrijven niet van toepassing omdat er meestal geen vast personeel aan boord is, en in gevallen dat er wel vast personeel is moet het schip ook bij minder reizen wel bemand blijven. ‘De afwijzing is voor deze categorie ondernemers zuur. Als we vaart willen maken met modal shift moeten er maatregelen komen om deze ondernemingen niet te laten omvallen, want weg is weg zo leert ons. Meer over water begint bij behouden wat er nu is.’

Aqualink is dé vereniging van watergebonden bedrijven in Oost-Nederland. Meld u nu aan als lid. Volg ons op Twitter en Facebook.

ROTTERDAM Het Centraal Bureau voor de Rijn en Binnenvaart, Koninlijke BLN-Schuttevaer en de Algemeene Schippers Vereeniging vragen middels een brief de staatssecretaris van Economische Zaken en Klimaat, Mona Keijzer om de vrachtvervoerstak van de binnenvaart in aanmerking te laten komen voor schadevergoeding door COVID-19. 
 
De economische en maatschappelijke gevolgen door het COVID-19 virus voor de binnenvaartsector zijn groot. Het vrachtvervoer per binnenvaart ondervindt een forse omzetdaling door terugloop van de ladingstromen als gevolg van verminderde productie en afname van overslag in de zeehavens. De vrachtenmarkt is door de coronacrisis ernstig ontwricht en de vrachtprijzen zijn in een vrije val geraakt.  

SBI code
Het kabinet ondersteunt ondernemers van getroffen sectoren met tijdelijke financiële regelingen. Om in aanmerking te komen voor ondersteuning dient de SBI code van een sector op de lijst van getroffen sectoren te zijn opgenomen. Binnenvaart vrachtvaart, code 5040, is niet opgenomen in deze lijst en dat betekent dat getroffen ondernemers geen tegemoetkoming kunnen aanvragen als zij door COVID-19 een fors deel van hun inkomsten kwijtraken. 
 
Rechtsongelijkheid
De gezamenlijke brancheverenigingen Koninklijke BLN-Schuttevaer, het Centraal Bureau voor de Rijn en Binnenvaart en de Algemeene Schippers Vereeniging spreken van rechtsongelijkheid wanneer de binnenvaart niet in de SBI-codelijst opgenomen wordt en vragen de staatssecretaris met klem de code alsnog toe te voegen aan de lijst van SBI codes van sectoren die in aanmerking kunnen komen voor een tegemoetkoming in de schade door COVID-19.   

Aqualink is dé vereniging van watergebonden bedrijven in Oost-Nederland. Meld u nu aan als lid. Volg ons op Twitter en Facebook.

DEN HAAG De binnenvaart herstelt van alle modaliteiten de komende jaren het moeizaamste van de COVID-19 pandemie. Het wegvervoer en het spoor laten in het meeste gunstigste scenario volgend jaar al weer een lichte groei zien, maar de binnenvaart zit dan in het gunstigste geval nog licht in de min.

De gevolgen van COVID-19 voor de overslag en het vervoer van goederen zijn nog onzeker. Meer inzicht in de mogelijke invloed van COVID-19 op het goederenvervoer zou kunnen bijdragen aan meer op de situatie toegesneden beleidsmaatregelen. Het Kennisinstituut voor Mobiliteitsbeleid (KiM) heeft daarom de mogelijke gevolgen van COVID-19 voor het goederenvervoer en de overslag in de Nederlandse zeehavens laten verkennen voor de jaren 2020 en 2021. Panteia stelde deze verwachting op basis van de economische verwachtingen in het Centraal Economisch Plan en de scenario’s coronacrisis van het Centraal Planbureau (CPB) op. Panteia rekende twee van de CPB-scenario’s door, namelijk als de crisis drie maanden duurt (COVID 1) en bij een lange duur, dat wil zeggen 12 maanden (COVID 4).

Lichte daling
De jaarprognoses voor het goederenvervoer per scenario en modaliteit leveren verschillende cijfers op. Voor de binnenvaart verwachten de onderzoekers van Panteia een krimp van tussen de -4,2% (COVID 1) en -8% (COVID 4). Voor het jaar erop wordt een lichte daling van -0,3% verwacht in het meest gunstige scenario en een daling van -5,3% in het meest ongunstige scenario.
Het wegvervoer en het spoor herstellen in de voorspellingen van Panteia beter van de COVID-19 pandemie dan de binnenvaart. Het wegvervoer ziet het vervoer dit jaar overigens wel harder dalen dan het vervoer over water. Dit jaar wordt een daling van tussen de -5,5% (COVID 1) en -9,3% (COVID 4) verwacht. Volgend jaar herstelt het wegvervoer zich met een groei van 1,5% in gunstigste scenario tot een daling van -3,9% in het ongunstigste scenario. Het spoorvervoer ziet dit jaar het vervoer tussen de -4,5% (COVID 1) en -10% (COVID 4) dalen. Voor 2021 stijgt het spoorvervoer naar verwachting met 0,8% en in het ongunstigste geval daalt het vervoer in deze sector met -5,1%.

Ondanks de te verwachten stijgingen voor volgende jaar komt geen van de modaliteiten qua vervoerde tonnages in 2021 op het niveau van 2019 terecht. Ze blijven er allemaal zo’n 4% tot 8% onder.

Maritieme overslag
De maritieme overslag in de Nederlandse zeehavens kent in het COVID1-scenario een snel herstel in de tweede helft van 2020, zodat op jaarbasis de afname in overslag in 2020 beperkt blijft (-10,8%) en in 2021 een lichte groei van 0,6% mogelijk is. De maritieme overslag heeft in dit scenario onder meer last van een sterke afname van de overslag van erts, mede voor de auto-industrie in tweede en derde kwartaal, daarna volgt geleidelijk herstel. Dit geldt ook voor de containeroverslag, met name in Rotterdam. Tevens neemt de overslag van ruwe olie en olieproducten af als gevolg van lagere productie van raffinaderijen in 2020.

Het COVID4-scenario voorspelt voor de maritieme overslag een forse en langdurige impact van COVID-19 en pas geleidelijk herstel in de tweede helft van 2021. Dit leidt op jaarbasis tot een forse afname in overslag in 2020 (-17,8%) en lichte daling (-0,4%) in 2021. De forse daling van de containeroverslag in de Rotterdamse haven is een van de voornaamste redenen voor de forse daling in dit scenario. Impact van re- of near-shoring van productiefaciliteiten blijft nog beperkt vanwege terugval in investeringen. Verder blijft ook de overslag van kolen afnemen en krimpt de overslag van erts sterk met slechts een licht herstel in 2021.
De totale overslag in de drie havens Rotterdam, Amsterdam en Zeeland Seaports bedroeg 613 miljoen ton in 2019, de aandelen van de havens waren hierin respectievelijk 77%, 17% en 6%.

Periode na 2021
In het COVID1-scenario neemt het vervoerde ladinggewicht voor alle modaliteiten in 2020 af met tussen de 4% en 11%. In het geval van het COVID4-scenario vindt voor alle modaliteiten de grootste afname in termen van vervoerde tonnages plaats in het tweede kwartaal van 2020, deze varieert van -7% tot -14%. Daarna stabiliseren de cijfers en is er voor sommige modaliteiten zelfs een toename te zien. In 2021 is er wel weer een afname zichtbaar, ofschoon minder groot dan in 2020.

Aqualink is dé vereniging van watergebonden bedrijven in Oost-Nederland. Meld u nu aan als lid. Volg ons op Twitter en Facebook.

DELFT Het goederenvervoer over water is fors afgenomen door de coronacrisis. In de containervaart is sprake van een daling van 20%, bij de olieproducten gaat het om een daling van 30%. Dat blijkt uit interviews met 25 Nederlandse binnenvaartverladers die zijn gehouden in april en mei 2020.

De binnenvaart verloor al terrein in het vervoer van minerale brandstoffen, maar door de coronacrisis is dit veel erger geworden. Toch zijn Nederlandse verladers overwegend positief gestemd over het verloop van de coronacrisis. De gevolgen zijn weliswaar hard en ingrijpend op de korte termijn, maar noodzakelijke leveringen gaan gewoon door en kunnen blijven plaatsvinden.

As usual
Het overheersende beeld is dat 2020 een verloren jaar zal zijn voor de binnenvaart, maar dat in 2021 alles weer normaal zou kunnen zijn. De laatste afgenomen interviews van medio mei zijn wel iets pessimistischer en wijzen op de komst van een recessie, die tot in 2021, of zelfs tot 2022 kan duren. Geen enkel bedrijf verwacht verregaande gevolgen voor het eigen functioneren. De energie- of voedselvoorziening komen niet in gevaar. ‘Het wordt uiteindelijk weer business as usual’, zo is de verwachting.
De grootste zorg bij verladers is het ontbreken van een duidelijk perspectief op het verdere verloop van de lock down en de economische gevolgen.

Flexibele schil
Verladers en vervoerders spelen in op de gevolgen van de coronacrisis. De nieuwbouworder portefeuille bij scheepswerven is vrijwel geheel opgedroogd en begin dit jaar is afscheid genomen van een deel van de flexibele schil van binnenvaartondernemers. De grootste zorg bij verladers is het ontbreken van een duidelijk perspectief op het verdere verloop van de lockdown en de economische gevolgen. Het is lastig omdat de lockdown verschilt per land en leveringen hierdoor niet goed op elkaar aansluiten. Veel verladers hebben maatregelen getroffen en produceren nu op voorraad, in afwachting van het versoepelen van de lockdown.

Wet- en regelgeving
De belangrijkste gewenste aanpassingen in de wet- en regelgeving in de binnenvaart gedurende de lock down periode zijn de eisen omtrent van de bemanning, certificering en (onbelemmerde) grenspassages voor buitenlands personeel. Sommige verladers en operators vragen om maatregelen tegen prijsdumping in het wegvervoer, maar geven niet aan welke dat precies moeten zijn, anders dan handhaving op overbeladen in het wegvervoer. Verder zien veel bedrijven graag een verdere push aan de energietransitie en digitalisering. Verladers wijzen erop dat duurzaamheidsprojecten in het goederenvervoer doorgang moeten blijven vinden.
Voor wat betreft digitalisering is er behoefte aan wetgeving die toestaat dat digitale documenten rechtsgeldig kunnen worden gebruikt bij goederenvervoertransacties. Voorts is er nu een grotere behoefte in de binnenvaart om digitale informatie-uitwisseling te bevorderen.

Lering trekken
Verladers hebben lering getrokken uit de lockdown en hopen dat de coronacrisis aanleiding vormt voor een push aan de energietransitie en de digitalisering van het transport. Veel duurzaamheidsprojecten liggen nu even stil, maar de wens om juist tijdens deze crisis te investeren in de economie wordt breed gedeeld. Verder is er grote behoefte aan wetgeving die digitale uitwisseling van vervoersdocumenten rechtsgeldig maakt, waar nu nog fysieke overdracht plaatsvindt.

Download het onderzoek

Aqualink is dé vereniging van watergebonden bedrijven in Oost-Nederland. Meld u nu aan als lid. Volg ons op Twitter en Facebook.