DELFT ‘We maken ons zorgen om het effect van de uitstoot van schepen op ons klimaat. Maar we moeten ons ook dringend zorgen gaan maken om het effect van klimaatverandering op de scheepvaart.’ Dat stelde havenhoogleraar Mark van Koningsveld in zijn intreerede aan de TU Delft tijdens het symposium Port & Waterways. Hij roept op meer aandacht te hebben voor transport over water in het klimaatbeleid en nu al maatregelen te treffen om de internationale handel over water te beschermen.

Transport over water is van groot belang voor de globale economie. Zo’n 80% van alle lading wereldwijd, wordt op een gegeven moment over water vervoerd. Nederland is erg afhankelijk van het wereldwijde netwerk van vaarroutes over water voor de aanvoer en uitvoer van goederen en grondstoffen. Een enkel schip dat vastligt in het Suezkanaal heeft al enorme verstoring van dit handelsnetwerk tot gevolg. Veel bedrijven hadden last van lege schappen in winkels en consumenten moesten lang op producten wachten.

Sluipend effect
‘Maar de klimaatcrisis heeft veel meer en veel structureler impact op waterwegen wereldwijd, en dus ook op onze economie’, zo stelt Van Koningsveld. ‘Alleen is dit effect net zoals bij andere klimaatmaateffecten meer sluipend dan acuut.’ Als hoogleraar Ports & Waterways aan de TU Delft geeft Van Koningsveld leiding aan het onderzoek naar de interactie tussen watertransportsystemen en de fysieke omgeving, en zoekt zijn team naar manieren om het systeem te verbeteren. Klimaatverandering en de gevolgen voor de havens, waterwegen en scheepvaart staat hoog op de onderzoeksagenda. Maar nog niet hoog genoeg op de politieke agenda, stelt Van Koningsveld.

Aanhoudende droogte
De effecten van de klimaatcrisis kunnen volgens Van Koningsveld voor grote problemen zorgen in de handel over water. ‘Als bijvoorbeeld vaarwegen ondieper worden door langdurige droogte, zoals in 2018 meer dan 6 maanden het geval was, kan de transportcapaciteit van rivieren soms met tientallen procenten afnemen. Andere modaliteiten zoals rail en weg hebben simpelweg niet de capaciteit om deze achterstanden op te vangen. In 2018 had dit grote economische schade tot gevolg, en er zijn talloze andere vergelijkbare voorbeelden in het buitenland te noemen. Als droogtes vaker gaan voorkomen en heviger worden, zoals het IPCC voorspelt, dan gaat dit onherroepelijk leiden tot hogere transportkosten en uiteindelijk hogere prijzen voor producten en grondstoffen. Naast droogte kunnen ook hevige regenval en sterkere stormen tot problemen leiden. Het is mijn vaste overtuiging dat we de gevolgen van dit type klimaatverandering veel eerder gaan voelen dan dat we natte voeten krijgen door zeespiegelstijging.’

Meer aandacht
Daarom roept Van Koningsveld op tot meer aandacht voor de scheepvaart in het klimaatbeleid. ‘Er is nu veel aandacht voor klimaatmitigatie en emissiereductie. Het is ook hard nodig dat we de emissies van scheepvaart drastisch terugbrengen en toewerken naar schone brandstoffen. Maar we mogen het belang van klimaatadaptatie hierbij niet uit het oog verliezen. We moeten nu beginnen onze waterwegen, de vloot, en onze logistieke processen voor te bereiden op een toekomst waarin vaker dan nu de capaciteit en de betrouwbaarheid van het watertransportsysteem onder druk komt te staan. Gezien het globale karakter van watertransport moeten we hierbij verder kijken dan Nederland alleen.’

Aqualink is dé vereniging van watergebonden bedrijven in Oost-Nederland. Meld u nu aan als lid. Volg ons op Twitter en Facebook.

DEN HAAG Minister Mark Harbers van Infrastructuur en Waterstaat gaat verladers op hun maatschappelijke verantwoordelijkheid wijzen zodat het ontgassen door de binnenvaart in de open lucht drastisch wordt verminderd. Dit in aanloop naar het verbod op varend ontgassen.

Harbers gaat hiervoor deze zomer samen met het Interprovinciaal Overleg (IPO) in gesprek met verladers. Hij wil weten wat de industrie nodig heeft om in aanloop naar het verbod het ontgassen nu al flink te verminderen. Samen met het IPO gaat de minister zich hard maken om tot goede afspraken te komen met de industrie. Na de zomer komt de minister met een update over de Taskforce Varend Ontgassen. Ook wordt dan duidelijk hoe Harbers uitvoering gaat geven aan de aangenomen motie van de Tweede Kamerleden Alkaya (SP) en Bouchallikh (GroenLinks) wat betreft het ondersteunen van organisaties in de aanleg van een infrastructuur voor ontgassen.

In 2024
De minister gaat in gesprek met de verladers omdat het verbod op ontgassen nog wel even op zich laat wachten. Volgens de laatste schatting duurt het nog minstens twee jaar voordat een dergelijk verbod van kracht wordt. Een aantal landen moet het verdrag nog steeds ratificeren. Het Waalse parlement stemde onlangs in met het ratificatievoorstel. België kan nu de ratificatieprocedure gaan afronden. De minister doet er alles aan om vaart te maken met de ratificatie door de andere landen. Zo werd met Frankrijk gesproken over een spoedige ratificatie. Onlangs benadrukte de staatssecretaris dezelfde urgentie persoonlijk richting de Zwitserse bondspresident. ‘De invoering van het verbod duurt helaas langer dan gehoopt door de verschillende ratificatieprocessen’, concludeert de minister desondanks.

De verwachting is nu dat Frankrijk medio dit jaar ratificeert. Daar ligt het ratificatievoorstel nu in het parlement. Zwitserland ratificeert naar verwachting eind 2023. (Foto North Sea Port)

Aqualink is dé vereniging van watergebonden bedrijven in Oost-Nederland. Meld u nu aan als lid. Volg ons op Twitter en Facebook.

STRAATSBURG Jörg Rusche is voor vier jaar de nieuwe plaatsvervangend secretaris- generaal van de Centrale Commissie voor de Rijnvaart (CCR). Rusche volgt Katrin Moosbrugger op.

Na zijn studie rechten bekleedde Rusche verschillende functies bij het Bundesverband der Deutschen Binnenschifffahrt e. V. (BDB) in Duisburg, met name als directeur. Hij was vervolgens vanaf april 2016 beleidsmedewerker bij de CCR. Hij was onder meer betrokken bij een ingrijpende herziening van het Reglement betreffende het Scheepvaartpersoneel op de Rijn (RSP). Hij heeft zich tevens ingezet voor de totstandkoming en verdere ontwikkeling van de beroepscompetenties binnen het comité CESNI (Europees Comité voor de opstelling van standaarden in de binnenvaart).

Aqualink is dé vereniging van watergebonden bedrijven in Oost-Nederland. Meld u nu aan als lid. Volg ons op Twitter en Facebook.

STRAATSBURG De Centrale Commissie voor de Rijnvaart (CCR) dringt er bij haar lidstaten op aan om in de tijd tot de goedkeuring van het nieuwe Reglement betreffende het Scheepvaartpersoneel op de Rijn (RSP) geen boetes op te leggen wanneer bemanningsleden aan boord van binnenvaartschepen op de Rijn kwalificatiecertificaten, dienstboekjes en/of vaartijdenboeken overleggen die op grond van Richtlijn (EU) 2017/2397 werden afgegeven. Omgekeerd verzoekt de CCR haar lidstaten eveneens maatregelen te treffen, zodat kwalificatiecertificaten, dienstboekjes en vaartijdenboeken die afgegeven worden op grond van het huidige RSP, dat nog steeds van kracht is, ook bij controles buiten de Rijn onverminderd zonder problemen aanvaard worden.

Deze uitzonderlijke maatregel is aan een termijn gebonden. De maatregel geldt om te beginnen tot het nieuwe RSP van kracht wordt of tot 30 september 2022, als het nieuwe RSP tot dan nog niet is goedgekeurd. De maatregel kan indien nodig worden verlengd. Het doel is om de dekbemanningsleden de mogelijkheid te bieden kwalificatiecertificaten te blijven gebruiken, ongeacht of zij werden afgegeven op grond van de EU-richtlijn of het RSP.

Coördinatieprocedure
De achtergrond is dat sinds het einde van de omzettingsperiode van Richtlijn (EU) 2017/2397 betreffende beroepskwalificaties in de binnenvaart op 17 januari 2022 in sommige lidstaten van de Europese Unie (EU) nieuwe Uniekwalificatiecertificaten worden afgegeven. Dit is echter nog niet in alle lidstaten van de Europese Unie het geval. Tegelijkertijd is het nieuwe Reglement betreffende het Scheepvaartpersoneel op de Rijn, dat eisen bevat voor kwalificatiecertificaten, dienstboekjes en vaartijdenboeken die overeenstemmen met de bepalingen van de richtlijn, nog niet door de CCR aangenomen. Momenteel loopt een coördinatieprocedure met betrekking tot de goedkeuring van het RSP tussen de Europese Unie en de CCR. Wanneer deze procedure afgerond zal zijn, is nog niet bekend.

Niet bindend
De kwalificaties van de dekbemanningsleden, deskundigen voor de passagiersvaart en LNG- deskundigen, die op de gehele Rijn en op alle binnenwateren van de EU zullen gaan gelden, zijn gebaseerd op de technische standaarden die door CESNI werden opgesteld. Deze standaarden betreffen de daarvoor vereiste competenties, examens en modellen van documenten en voor nautisch personeel, ook de medische criteria. De standaarden van CESNI zijn op zich niet bindend. De EU, de CCR of derde landen zoals Servië of Oekraïne kunnen echter in hun regelgeving verwijzen naar de standaarden en naar de Europese Standaard voor kwalificaties in de binnenvaart. Het nieuwe RSP legt afgezien van eisen voor de leden van de dekbemanning ook eisen vast voor machinisten en voor persluchtmaskerdragers en eerstehulpverleners die zich aan boord moeten bevinden als het schip op de Rijn vaart.

Aqualink is dé vereniging van watergebonden bedrijven in Oost-Nederland. Meld u nu aan als lid. Volg ons op Twitter en Facebook.

ROTTERDAM Koninklijke Binnenvaart Nederland (KBN) is officieel opgericht. Daarmee komt een einde aan het Centraal Bureau voor de Rijn- en Binnenvaart (CBRB) en Koninklijke BLN-Schuttevaer.

KBN wordt volgens eigen zeggen als binnenvaartbranchevereniging ‘hét orgaan dat voor alle overheden en andere organisaties de vanzelfsprekende spreekbuis is namens de branche en voor haar leden’. KBN gaat zich inzetten voor de verschillende ledengroepen en voor de sector in het algemeen en zal actief zijn op de domeinen duurzaamheid/vergroening, modal shift, digitalisering en veiligheid. ‘Ook is er veel aandacht voor infrastructuur en het nautisch/technische dossiers, en tevens is er veel focus op de werkgeversbelangen en de arbeidsmarkt. Uiteraard zullen wij ons ook toekomstig oriënteren op alle terreinen die voor de binnenvaart belangrijk zijn.’

Aqualink is dé vereniging van watergebonden bedrijven in Oost-Nederland. Meld u nu aan als lid. Volg ons op Twitter en Facebook.

ROTTERDAM Een meerderheid van de aanwezige leden tijdens de tweede Bijzondere Algemene Ledenvergaderingen van Koninklijke BLN-Schuttevaer vóór de fusie met Centraal Bureau voor de Rijn- en Binnenvaart (CBRB) gestemd. Het proces om te komen tot Koninklijke Binnenvaart Nederland (KBN) kan daarmee worden afgerond nu alle leden van alle verenigingen groen licht hebben gegeven.

Voorzitter Erik Schultz is blij met uitkomst van de stemmingen en het brede vertrouwen van de leden. ‘We hebben er lang en zorgvuldig aan gewerkt en kijken er naar uit om nu samen, naar verwachting medio april, dé nieuwe binnenvaartbrancheorganisatie van Nederland op te richten.’

Tijdens deze tweede BALV van BLN hebben de aanwezige stemgerechtigde leden met 91% van de stemmen vóór het fusievoorstel gestemd. Twee weken geleden tijdens de BALV waren er niet voldoende leden voor een rechtsgeldige stemming, maar een ruime meerderheid van de aanwezige leden sprak zich toen al uit voor de fusie. Voor de nieuwe vergadering bestond geen quorum van minimaal aanwezige stemgerechtigde leden, waardoor het fusievoorstel nu definitief door de leden is goedgekeurd.

Aqualink is dé vereniging van watergebonden bedrijven in Oost-Nederland. Meld u nu aan als lid. Volg ons op Twitter en Facebook.

NIJMEGEN De gemeente Nijmegen heeft een noodopvang voor Oekraïense vluchtelingen geopend in de Waalhaven. Daar komen twee cruiseschepen te liggen om vluchtelingen op te vangen. Het eerste schip ligt er al, het tweede komt maandag 28 maart.

Op dit moment wordt de Nijmeegse Jan Massinkhal als crisisnoodopvang ingericht voor opvang. Maar er zijn snel meer plekken nodig. De twee schepen zullen aanvullend ruimte gaan bieden. De schepen zullen in ieder geval voor zo’n twee maanden dienen als slaap- en verblijfplaats voor Oekraïense vluchtelingen. Per schip kunnen zo’n 120 mensen gehuisvest worden. De schepen bieden basisvoorzieningen en zijn direct gereed voor gebruik. Samen met Bindkracht10, het Rode Kruis, vrijwilligers, zorgaanbieders en andere partners doen we er alles aan om de opvang van de vluchtelingen zo goed mogelijk te laten verlopen.

Aqualink is dé vereniging van watergebonden bedrijven in Oost-Nederland. Meld u nu aan als lid. Volg ons op Twitter en Facebook.

DEN HAAG De binnenvaart heeft vorig jaar 369 miljoen ton goederen vervoerd. Dat is 5,8% meer dan het jaar daarvoor, en tevens het hoogste vervoerde gewicht ooit. De afgevoerde hoeveelheid goederen naar het buitenland was 11,3% hoger dan in 2020. De omzet was ruim 11 procent hoger dan 2020 en vergelijkbaar met 2019. Dat meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).

Het door binnenvaartschepen vervoerde gewicht steeg vooral door een toename in het transport van droge bulk zoals steenkool en ijzererts. In 2021 steeg het vervoerde gewicht van droge bulk, 52% van het totaal vervoerde gewicht, met 7,6% naar 191,8 miljoen ton. Ook het vervoerde gewicht van natte bulk en dat van containers steeg in 2021, respectievelijk met 4,4% en 2,2%.

Afvoer stijgt
Binnenvaartschepen vervoerden in 2021 bijna 129 miljoen ton vanuit Nederland naar buitenlandse bestemmingen. Dit is een stijging van 11,4% in vergelijking met een jaar eerder. Vooral naar Duitsland, de belangrijkste bestemming van binnenvaartschepen, werd meer vervoerd. Het grootste aandeel in deze stijging had de toename van de hoeveelheid kolen, die steeg met 43% in vergelijking van een jaar eerder.

In 2021 vervoerde de binnenvaart 28,6 miljoen ton kolen, bijna 35% meer dan in 2020. Ook het vervoer van primaire metalen, alsmede dat van cokes en geraffineerde aardolieproducten steeg, respectievelijk met 40% en 5,1%. Metaalertsen en andere delfstoffen blijven ondanks een kleine daling de meeste vervoerde goederen per binnenvaartschip. In 2021 werd 90,4 miljoen ton metaalertsen vervoerd, 0,4% minder dan in 2020.

Meer bulk
Bulkschepen vervoerden in 2021 gemiddeld 1725 ton per beweging . Dat is een stijging van 4,4% in vergelijking met een jaar eerder. Het gemiddelde vervoerd gewicht van containerschepen in 2021 was 1245 ton, dit is bijna gelijk aan 2020. Ook het gemiddelde laadvermogen van bulkschepen is de laatste jaren gestegen. In 2021 was het gemiddelde laadvermogen van bulkschepen 2238 ton, 17,9% meer dan tien jaar geleden.

Aqualink is dé vereniging van watergebonden bedrijven in Oost-Nederland. Meld u nu aan als lid. Volg ons op Twitter en Facebook.

STRAATSBURG In het kader van de transitie naar duurzamer vervoer en een klimaatneutraal Europa worden nieuwe markten in de binnenvaart steeds belangrijker. Deze markten vereisen echter aanpassingen van de binnenvaartsector. De nieuwe markten veranderen niet alleen de vervoerde lading, maar vergen volgens onderzoek van de CCR ook nieuwe logistieke oplossingen, met nieuwe type schepen en nieuwe operationele gebieden.

Uit het rapport ‘Een beoordeling van nieuwe marktkansen voor de binnenvaart’ van de Centrale Commissie voor de Rijnvaart (CCR) blijkt dat voor de toekomst een van de belangrijkste nieuwe markten het stedelijk vervoer van passagiers en vrachten is. Dit leidt niet alleen tot een ander soort vracht dat wordt vervoerd, bijvoorbeeld pakketten in plaats van bulkgoederen, maar ook het gebied waar de activiteiten ontplooid worden, verandert. Dit zorgt voor andere logistieke kenmerken en andere typen schepen.
Andere belangrijke nieuwe markten voor de binnenvaart zijn volgens de CCR de nieuwe vrachtstromen die opkomen in het kielzog van de circulaire economie en het vervoer van hernieuwbare energie of grondstoffen en onderdelen die nodig zijn voor de productie daarvan.

Knelpunten
Daarnaast wordt de binnenvaart in de 21ste eeuw geconfronteerd met verschillende knelpunten, zowel aan de kant van de vraag als aan de kant van het aanbod. Aan de kant van het aanbod vereisen laagwater en de negatieve gevolgen daarvan een sterkere diversificatie ten aanzien van de gebieden waar de schepen actief zijn, bijvoorbeeld een sterkere integratie van de binnenvaart in de stedelijke logistiek, waar de waterstanden minder kritisch zijn. ‘Aan de kant van de vraag wijzen de vooruitzichten voor verschillende goederensegmenten op een verzadiging of zelfs afname, zoals bijvoorbeeld bij steenkool. Aangezien de energietransitie veranderingen met zich meebrengt in de soorten producten die de binnenvaart vervoert, biedt dit kansen in de vorm van nieuwe markten.’

Onvoldoende ontwikkeld
Het rapport van de CCR toont kortom aan dat er voor de binnenvaart nieuwe markten in het verschiet liggen die veel potentieel bieden. ‘Daar staat tegenover dat deze markten nog niet voldoende ontwikkeld zijn om gemakkelijk door de binnenvaartsector ontsloten te worden, of de binnenvaart heeft nog niet al haar kansen waargenomen. De redenen daarvoor hangen samen met technologische uitdagingen, risico’s en onzekerheden, naast een grote intermodale concurrentie.’

Aqualink is dé vereniging van watergebonden bedrijven in Oost-Nederland. Meld u nu aan als lid. Volg ons op Twitter en Facebook.